Helichrysum italicum
HELICHRYSUM ITALICUM (Rothm.) G. Don f. – HELICRYSE/KERRIEPLANT/ STROBLOEM/ IMMORTELLE.
Witbladige immortelle, strobloem
Subs. en var.: Helichrysum italicum (Rothm.) G. Don ssp. Serotinum (Boiss)P. Fourn.
H. italicum (Rothm.) G. Don var. numidicum (Pomel) Quézel & Santa
H. italicum (Rothm.) G. Don var. serotinum (Boiss.) ).Bolòs & Vigo.
Synoniem: Helichrysum angustifolium (Lam.) DC.)
Gnaphalim angustifolium
Gnaphlaicum italicum Roth
Helichrysum angustifolium DC. var. numidicum (Pomel) Maire
Helichrysum numidicum Pomel
H. italicum (Rothm.) G. Don var. numidicum (Pomel) Quézel & Santa
H. italicum (Rothm.) G. Don var. serotinum (Boiss.) ).Bolòs & Vigo.
Familie: asteraceae, compositae, samengesteldbloemigen. Gebruikt deel: bloem. Corsica. Komt voor in Zuid Europa, Marokko, Algerije, Aziatisch Turkije. Ook in Australië groeien ongeveer 150 soorten.
Opbrengst 0,09%, voor 1 kg essence is 1000-1200 kg vers kruid nodig. Een lichtgele (Corsica) tot rode (Kroatië) olie met een rijke honingachtige, houtige, kruidige geur. De olie wordt gebruikt in snoep, ijs, gebak, softdrinks en kauwgum. Van de bloemhoofdjes wordt thee gezet. Er wordt ook een absolue geproduceerd, in Frankrijk, door oplosextractie van de bloemen. Oplosbaar in alcohol en olie, niet in water. De gedestilleerde olie uit het oostelijke Middellandse Zeegebied is rood, de olie die in de Franse en Italiaanse Alpen wordt gedestilleerd is blauwgroen.
Productie: Frankrijk en Corsica, Kroatië.
Het is een grote familie van wel 600 soorten die voorkomen in Europa, Zuid-Afrika, Azië en Australië. De H. italicum in inheems in Zuid-Europa en gedijt op een zonnige droge bodem.
De naam helicryse is afgeleid van de Griekse woorden “helios” wat zon betekent en “chrysos” wat goud betekent. De bloemen behouden hun helder gele kleur ook als ze gedroogd worden, vandaar de Franse naam “immortelle”, onsterfelijk. In Nederland wordt de plant “strobloem” genoemd, omdat de bloemen langzaam verdrogen en vaak een onmisbaar onderdeel van droogboeketten zijn. Helicryse groeit op woeste terreinen, puinstortplaatsen, spoordijken of op steile rotskusten, ze groeit overal, als ze maar zon heeft en goed gedraineerde zand- of leemgronden. Eenmaal aangeslagen kan hij tegen droogte. Hij kan tegen wind maar niet tegen zeelucht. Als je de bloemen tussen je vingers fijn wrijft verspreiden ze een kerrieachtige geur, daarom wordt de plant ook wel “kerrieplant” genoemd. Het is een groenblijvend struikje van 60 – 100 cm hoog, niet vorstgevoelig, heeft het hele jaar blad en bloeit van juli tot augustus. De geurige bloemen zijn hermafrodiet en worden bestoven door insecten.
De plant bevat maar weinig olie en het gehalte neemt tijdens de bloeitijd steeds verder af. Omdat alleen de bloemhoofdjes en het bovenste deel van de plant voor destillatie gebruikt wordt is er veel plantenmateriaal nodig. De kleur van de olie varieert van groengeel tot oranjerood en geurt sterk kruidig met een theegeur als ondertoon.
De essence stimuleert de lever, gal, nieren, milt, alvleesklier, eigenlijk alles wat voor de uitscheiding van giftige stoffen verantwoordelijk is. Ze stimuleert de lymfeklieren, en werkt tegen bacteriën en virussen en tegen ontstekingen. Evenals wilde kamille olie werkt hij effectief bij allergieën, vooral bij die waar zich slijmvorming in de neus, niezen en jeukerige huiduitslag voordoen.
Wordt veel gebruikt in parfum, in zitbaden, huidverzorging, als kruiderij en om thee te zetten. De bladeren worden gebruikt in salades en gekookt voedsel en hebben een lichte curry geur maar niet doordringend in andere voedingsmiddelen.
Een interessante eigenschap is het tegengaan van bloedstolsels, daarom is helicryse zeer geschikt bij de behandeling van spierletsels en verstuikingen waarbij hematomen ontstaan. Helicryse wordt ook wel de Arnica onder de etherische oliën genoemd. De olie is zelfs in staat om oude bloedstolsels op te lossen. Helicryse kan evenals geranium en basilicum het gebruik van insuline verminderen.
Strobloemolie bezit het vermogen om niet alleen de energie, maar ook het bloed te reguleren. De chemische bestanddelen bevatten onder andere een groep ketonachtige deeltjes, die bèta-dionen worden genoemd. Deze groep moleculen dragen bij tot de antistollingswerking en daarom kan hij worden toegepast bij ernstige kneuzingen die resulteren in bloeduitstortingen. In combinatie met de ontstekingsremmende invloed op de aderen kan deze eigenschap helpen bij gevallen van trombose waarbij ontsteking en degeneratie van de aderen leiden tot bloedophopingen. Dé olie met werking tegen bloeduitstortingen.
Andere typen:
Helichrysum: gymnocepalum
angustifolium DC. (olie en absolue)
stoechas (absolue)
oriëntale (gekweekt om de olie).
Arenarium L.(enfleurage van de hele plant)
Werkzame bestanddelen:
Sesquiterpenen: beta-caryophylleen. Monoterpenolen: nerol. Terpenische esters: neryl-acetaat 35- 75%, neryl butyraat. Ketonen: beta dionen: italdionen I, II en III 15-20%.
Geraniol, amyrine, uvaol, pineen, linalol, isovaleraldehyde, sesquiterpenen, furfurol, eugenol, a-curcumeen, a-fencheen, a-terpineen, a-pineen, b-eudesmol, b-phellandreen+1,8-cineol, b-pineen, campheen, cis-a-bergamoteen, g-curcumeen, g-eudesmol, g-terpineen, guaiol, iso-italiceen, limoneen en andere.
Sporen: a-terpineol, myrceen, trans nerolidol.
Ter vergelijk: bestanddelen van de stoomdestillatie van het bloeiende kruid van E. Zimmermann p. 132.
Monoterpenen: b-pineen 5.7% – limoneen 5.7% – a-pineen 3.1% – campheen 0.9% – trans-b-ocimeen 0.4% – p-cumeen 0.3% (aromatisch).
Monoterpenolen: borneol 6.6% – nerol 4%.
Ketonen: afhankelijk van het chemotype: b-dion 15-20% – italidion I, II,III.
Esters: nerylacetaat 38-75% – nerylbutyraat.
Oxiden: 1,8-cineol 1.1%.
Andere: 4,7-dimethyl-oct-6-en 4.8%. Bron Patrick Collin.
Ter vergelijk: bestanddelen van de stoomdestillatie van de bloemen door Dr. David Stewart p. 531.
Esters: 28-60%. Nerylacetaat 25-50% – neryl propionaat 3-8% – nerylbutyraat 1-2%.
Ketonen: 16-22%. Italidion 15-20% – b-diketon 1-2%.
Sesquiterpenen: 10-20%. Y-curcumeen 9-15% – b-caryophylleen 1-5%.
Monoterpenen: 8-13%. L-limoneen 8-13%.
Alcohols: 3-9%. nerol 2-5% – linalol 1-4%.
Oxiden 1-2%. 1,8-cineol 1-2%.
Phenolen: 1-2%. Eugenol 1-2%.
Specifieke werking:
Aambeien – aderontsteking++ – adstringerend – antiallergeen – antibacterieel – anticoagulerend, sterk – antifungal – antihistamine – antimicrobisch – antitussief – antiviraal – antiseptisch – abcessen – acné – aderontsteking++ – allergische huiduitslag – anticataraal+++ -anticoagulans+++ – anti-phlebitis+++ – artrose/
artritis +++ – astma – bacteriële infecties – blauwe plekken++++ – bloeduitstortingen++++ – bloedcirculatiebevorderend – bloeddrukregelend – bloedsuikerspiegel, te hoge – botbreuken – bronchitis – cholagoog – cholesterolverlager++, regelt de apo A en B – chronische hoest – colitis, viraal – couperose – depressies – dermatitis – eczeem – epitheliserend – expectorant – gewrichtspijn – griep – hartklachten – herpes – hoest, krampachtige – hoofdpijn++ – huidontsteking – infectieziekten – kneuzingen – koorts – krampstillend+++ – lethargie – leverklachten (lever- en miltcongestie) – littekens – mediteren – mucolytisch – neusverkoudheid++ – ontgiftend – ontstekingen – psoriasis – reuma – radiotherapie, huidstabiliserend – rosacea – sclerose+ – sinusitis – slijmoplossend – spataderen – spierletsel – steenpuisten – stimulans: alvleesklier, gal, lever, lymfeklieren, milt, nieren – stress – uitputting – verkoudheid – verrekkingen – verstuikingen – wondhelend+ (alle wonden) – zenuwpijn – ziekte van Dupuytrens, schrompeling van de aponeurosis palmaris, waardoor de vingers in buigstand worden gedwongen, vaak bij levercirrose.
Stimuleert de aanmaak van witte bloedlichaampjes.
Verdampen bij astma, bronchitis, hoest, kramphoest, depressies, uitputtingsverschijnselen, hoofdpijn, stress. In de huidverzorging bij blauwe plekken, littekens, verbrandingen, acne, huidallergie, couperose, spierpijn, artritis. De olie reguleert de bloeddruk, effectief bij aderontstekingen, spataderen. In bad: kou, griep, ontgiften, candida, algehele zwakte. Bij het stoten en het ontstaan van een blauwe plek klan helicryse meteen puur opgebracht worden en dit enkele malen herhalen.
Helicryse schijnt evenals geranium en basilicum het gebruik van insuline te kunnen verminderen. Dé olie bij sportblessures, (kneuzingen, verrekkingen, verstuikingen, enz.) de 40% esters in de olie heffen de spanning op in de blessure en bevorderen de doorbloeding, de diketonen regenereren het beschadigde weefsel. De olie kan een paar maal per dag zonder verdunning worden aangebracht.
Helichrysum hydrosol:
Perfect te gebruiken in een koel kompres voor rosaceae, ontstoken of geïrriteerde huid, kneuzingen, verstuikingen, blauwe plekken, littekens, acne littekens, samen met peen hydrosol. Samen met tea tree hydrosol als mondspoeling, na mondchirurgie, het trekken van tanden, ontstoken tandvlees, gingivitis. Samen met kamille hydrosol tegen brandwonden, overgevoelige huid, eczeem, zonnebrand, jeuk en huidirritaties allerlei, bestralingsverbrandingen.
Geestelijk: algemeen opwekkend en stimulerend. Tegen zwaarmoedigheid, depressies, nerveuze uitputting, stress, neuralgie, lethargie. De olie activeert de rechter hersenhelft, de intuïtieve kant en dat is van grote waarde voor allerlei vormen van meditatie, voor visualisatie, voor therapieën, voor alles wat te maken heeft met iemands persoonlijke groei en voor alle vormen van creativiteit: muziek, schilderen, poëzie, enz. Het roept gevoelens van mededogen op en brengt hoofd en hart bij elkaar. Ruimt oude gedachten op en doet nieuwe ideeën ontstaan. Geneest lichamelijke en geestelijke littekens en opent het spirituele leven.
Zowel strobloem als kamille ontspannen en verzachten de plexus solaris en verlichten de spanning die voorkomt uit te veel inspanning en te veel beheersing en de depressiviteit die ontstaat uit langdurige frustraties. Schenkt innerlijke rust en harmonie.Inwendig:
Bij maag- en darmontstekingen, leverzwakte, menstruatieklachten, te hoge bloedsuikerspiegel, verkoudheid, hoest, bronchitis. De olie is bloedzuiverend, stimulans voor de klieren en lymfe, ontstekingremmend, ontgiftend.
3 Maal daags 1-3 druppels mengen met honing en oplossen in warme melk of kruidenthee.
Combinaties:
Helicryse is goed te combineren met boronia, cipres, cistusroos, eikenmos, geranium, kamille, kruidnagel, labdanum, lavendel, mimosa, neroli, perubalsem, roos, scharlei en andere citrusoliën.
De absolue combineert goed met: citrusolie – eikenmos – kamille – kruidnagel – labdanum – mimosa – roos – scharlei. De absolue verdunnen voor het gebruik.
Contra indicatie:
Neurotoxisch. Oppassen met personen die gevoelig zijn voor ketonen.
Niet voor zwangere en kinderen. Er zijn verschillende ct.’s, daarom kunnen de inhoud van nerylacetaat en ketonen erg verschillen. Kijk kritisch naar de bestanddelen. Niet langdurig gebruiken. Oppassen in combinatie met bloedverdunnende middelen. Oogcontact en huidcontact vermijden. Spaarzaam gebruiken.
Toepassingen:
*bij blauwe plekken: meng 10 dr. helicryse, 5 dr. jatamansi en 10 dr. marjolein met 50 ml. calendula olie. Masseer dagelijks.
*bij bloeduitstortingen en oude blauwe plekken: 1 dr. puur of verdund aanbrengen.
*bij bloeduitstortingen: 4 dr. helicryse, 2 dr. tea tree, en 2 dr. lavendel in een eetlepel jojoba mengen en dagelijks insmeren. Pijnstillend.
bij hartkrampen: 4 dr. helicryse, 2 dr. petitgrain, en 2 dr. lavendel in 1 eetlepel jojoba olie mengen en de hartstreek licht masseren.
*bij koude onderbenen: 2 dr. helicryse en 2 dr. kaneelschors mengen in 10 ml. basisolie. Dagelijks masseren met dit mengsel zorgt voor een betere doorbloeding.
* verdampen: helicryse is psychisch een sterke olie die nuttig kan zijn voor mensen die zich snel verbolgen voelen, hun woede inhouden of juist tonen en/of voortdurend negatief zijn. Helicryse activeert de rechter hersenhelft, steunt dus bij meditaties en creatief denken.
Verdamp 10-15 druppels in de aromalamp.
*Ik ben geen liefhebber van sterke verhalen, maar: Al klussend sloeg ik op de nagel van mijn wijsvinger. Al snel klopte de vinger hevig. Twee druppels helicryse op het nagelbed en na een kwartier was het kloppen over. De nagel is ook niet blauw geworden.
Veiligheid: MSDS
Cas no.: 50-5113-01. Vlampunt 61,1 graden C. Soortelijk gewicht: 0.892.
Xi-Xn-N: irritant voor ogen en huid; schadelijk bij ingestie; niet in het milieu afvloeien: grondwater, water, grond. Oogcontact: 15 minuten spoelen met overvloedig water, evenals de huid. Bij ingestie de mond spoelen en een arts waarschuwen. Verwerken met beschermende kleding.
Oplosbaar in alcohol, vette olie, niet in water.
Bron: Plants for a future: Database search results: Helichrysum italicum.
Gaeden Web’s Hortiplex Plant Database. Helichrysum.
Well Natural Products, LTD. Helichrysum absolute.
David Stewart The c hemistry of essential oil made simple. P.531.
scarlet.be/jantje: Strobloem. Helichrysum italicum.
E. Zimmermann. Aromatherapie für Pflege- und Heilberufe. P. 132.
Liberty Natural. Com : Material Safety Data Sheet. Helichrysum italicum.
ISHS International Society for Horticultural Science: Helichrysum italicum.
USDA GRIN taxonomy for plants.
African Flowering Plants Database. South African National Biodiversity Institute.
Plants for a future: edible, medicinal and useful plants for a healthier world. Helichrysum
italicum (Roth.) G. Don
Foto: arborea.se
botanic.jp
axelero.hu
jardin-ardoue.com
altavatrebbia.net
funghi.provincia.pu.it
commons.wikimedia.org
Previous page: Cinnamomum camphora
Next page: Gaultheria procumbens