Gielen Aroma

Ammi visnaga

AMMI VISNAGA (L.) Lam. –       KHELLA / TANDENSTOKERPLANT / FIJNAKKERSCHERM
Familie: Apiaceae (Umbelliferae).
Basyoniem: Daucus visnaga.
De naam komt waarschijnlijk van het Grieks ammos = zand. Dit is de plek waar het kruid graag groeit. Visnaga komt waarschijnlijk van bis acutum uit het latijn = dubbel punt. De kruidige en houtige schermstralen werden gebruikt als tandenstokers.
Gebruikt deel: zaad. Stoomdestillatie. Marokko, wilde oogst, Egypte. Opbrengst: 0,2%, dus meer dan 500 kilo zaad voor een liter olie. De geur is kruidig, aards, bitter. Sommigen ervaren de geur als vies, daarom kan men de olie beter combineren met Litsea cubeba. Midden- of topnoot in de parfumindustrie, weinig gebruikt. Het geslacht bestaat uit 10 verschillende soorten en is familie van de Daucus (peen). In Nederland en België komen voor de Ammi visnaga, Fijn akkerscherm en de Ammi majus, Groot akkerscherm.

Komt verder veel voor in het Middellandse zeegebied van de Canarische eilanden tot Iran en is ingeburgerd in Europa, Noord- en Zuid Amerika.. Gecultiveerd in Marokko, Egypte en Tunesië evenals tegenwoordig in Rusland. Het is een rechte plant tot 1,5 meter, eenjarig tot tweejarig kruid, met gladde stengels, die bovenaan heen en weer gebogen zijn. De plant bloeit van juli tot september.  De bladeren zijn grauwgroen, meervoudig geveerd met draadachtige punten,de bloemschermen groot, schermvormig. Als kruid worden de gedroogde rijpe vruchten gebruikt. De vruchten lijken op die van anijs, venkel en komijn. De vruchten zijn klein en elliptisch en vallen meestal in 2 deelvruchten uiteen. De geur is zwak aromatisch en de smaak bitter en licht aromatisch.
Khella is krachtig antispasmodisch op de bronchiën en tegen allergische bronchiale astma. Bij inhaleren kan een astma aanval opgevangen worden, doordat de olie het spasme in de bronchiën kalmeert en ze verwijdt. Ook is de olie werkzaam tegen allergieën door de afgifte van histamine tegen te gaan en de celmembramen te stabiliseren. Voornaamste eigenschappen zijn vaatverwijding en krampoplossend.
Het kruid wordt gebruikt tegen angina pectoris, tachycardie, coronaire insufficiëntie, ter verbetering van de hartfunctie, astma, hoesten, krampen in het onderlijf, bronchitis, na een hartinfarct, ouderdomskwalen van het hart, bloedsomloop en vaatsysteem, spasmen in het maag-darmkanaal, gal en urinewegen. Het kruid heeft een spasmolytische werking op de spieren van de bronchiën, maag-darm kanaal, galblaas, uterus, door visnagaan, maar vooral door de khelline. Van het kruid zijn homeopatische preparaten en er wordt ook thee van gezet.
In de volksgeneeskunde al in het oude Egypte gebruikt als geneeskruid: diuretisch, krampstillend. In de middeleeuwen bovendien tegen kiespijn en tandvleesontsteking. Khelline, (1-2% in de etherische olie), een bestanddeel van de vette olie wordt gebruikt in medicijnen tegen astma. Het kruid wordt verder gebruikt tegen ziekten met krampen van de gladde spieren (bronchiale astma – nier- en galkolieken – darmkolieken – pijnlijke menstruatie). Ook bij hartziekten met een slechjte doorbloeding van de hartspier: angina pectoris. Het kruid is krampstillend op de gladde spieren en verwijdend op de kransslagaders. Geeft een betere doorbloeding.

Werkzame bestanddelen in de plant:
Myricetine – kaempferol-3-0-rutonoside – isorhamnetine – isoquercetine – delphinidine – cis-linaloloxide – astragaline – acacetine – petroselinezuur – phenylalanine – quercetin-3-0-rutinoside – shikiminezuur – terpinen-4-ol – trans-linaloloxide – a-terpineol – arachidezuur – behenidezuur – kamfer – carvon – isoquercitrine – cinnamidezuur – kaempferol – linalol – khellol – myristinezuur – palmitinezuur – visnaginine – visnagion – visnamine – visnagine – visnagaan – visamminol – visnadine – norkhelline –  myricetine – khelline
Verder: flavonen –  furocoumarinen – furanocoumarine – glucose – tanninen – vet – proteine. Furanochromonen hebben voor de plant waarschijnlijk de belangrijke rol als bescherming tegen schedelijke insecten en micro-organismen.

Werkzaamheid:
Sterk antispasmodisch –  vasodilatatorisch (bloedvatverwijdend) – diuretisch – anticoagulerend.
Te gebruiken bij: astma en acute astma – angina pectoris – tachycardia – bronchitis- na een hartinfarct – bij nerveuze hartstoornissen – coronairinsufficiëntie – arteriosclerose – spasmen van de darmen – kolieken: gal, nieren en lever – spastische colitis.
Verdampen: bronchiënverwijderaar, bij astma, astmacrisis, longemfyseem, luchtweginfecties, bronchitis, chronische bronchitis. De olie is samen met dragon sterk spierontspannend.: khelline, visnagine.
De olie kan de werking van de hartspier ondersteunen, angina en arteriosclerose.

Combinaties:
citroen, foelie, grapefruit, kaneel, kruidnagel, lemongrass, Litsea cubeba, melisse, nootmuskaat. Mogelijke bloeddrukverlager en bloedverdunner (door de aanwezigheid van chromonen).

Bron:  Wikipedia nl., eng., de.
Liber Herbarum II Erik Gotfredsen. Ammi visnaga.
Kurt Schnaubelt: Advanced Aromatherapy.
Ammi visnaga: Information from GRIN Taxonomy for plants.
Plants for a future database repot: Ammi visnaga.
heidak.nl
Foto:  Gartendatenbank.de
Swallowtailgardenseeds.com
aujardin.info
loporzano.com

---