Gielen Aroma

Pelargonium graveolens

PELARGONIUM GRAVEOLENS L’Hér. ex Aiton 1789               –           GERANIUM, roosgeur / PELARGONIUM, roosgeur
Synoniem: Pelargonium capitatum.
Geranium therbinthinaceum Cav.
Pelargonium therbinthinaceum (Cav.) Desf.

Familie: Geraniaceae. Gebruikt deel: bladeren, stelen, bloemen. 800 Kilo van de bloeiende plant leveren 1 kilo geraniumolie. De bladeren en bloemen hebben oliekliertjes. Ze worden geoogst met de hand als de bloei begint. Na een paar uur drogen op het veld begint de destillatie. Stoomdestillatie. Er wordt in Marokko ook een absolue en een concrète geproduceerd. Alleen hybriden leveren olie. De P. graveolens wordt speciaal voor de olie gekweekt. Het is een grijsgroene vaste plant tot 1,2 meter hoog met bleekroze bloemen van voorjaar tot zomer. De geranium- of Bourbonolie is een groenachtige, olijfkleurige vloeistof met een roosachtige, sinaasappelachtig, zoete, muntachtige geur, geliefd als middennoot in de parfumindustrie. Inheems in Zuid Afrika bij de Hex rivier in de Zuid West Kaap. Graveolens betekent: sterk ruikend. Er zijn zo’n 50 soorten geurende planten.
Belangrijk is de teelt in Reunion, een eiland in de Indische Oceaan en Algerije, Rusland, Egypte en Marokko.
Gehalte aan etherische olie 0,2%, voor 1 kg essence 500-800 kg materiaal.
Er zijn veel verschillende soorten olie: De Reunion olie bevat veel citronellol met een zware roos/munt geur, de Algerijnse olie heeft een delicate roosgeur evenals de Marokkaanse olie, de Franse olie, absolute en concrète worden beschouwd als de olie met de beste roos geur.
Ook worden er tegenwoordig veel hydrosols geproduceerd. (Zie S. Catty, Hydrosols).

De geranium is vooral bekend als tuin- en kamerplant. Er bestaan meer dan 750 soorten, hybriden, variëteiten maar er worden slechts 7 soorten gebruikt voor de productie van etherische oliën. De meest verfijnde geur komt van de Geranium Bourbon, afkomstig uit Reunion, een eiland in de Indische Oceaan, dat ongeveer de helft van de wereldproductie voor zijn rekening neemt.
De Roosgeranium, Pelargonium roseum, wordt vooral in Egypte gecultiveerd. De olie wordt verkregen door waterdampdestillatie van bladeren, stengels en bloemen direct na het plukken. Deze soorten hebben een hoog percentage geraniol, dat de rozengeur veroorzaakt. Alle siergeraniums zijn afkomstig uit Zuid Afrika. Geurgeraniums worden al sinds de 17e eeuw gekweekt in Europa en het meest populair zijn die met rozengeur, de zogenaamde rozengeraniums.

De geelgroene tot bruine olie heeft een krachtige geur en is een waardevolle aanvulling bij vele therapeutische niet aantrekkelijk geurende oliën. Hij werkt anti-depressief, adstringerend en ontstekingswerend, bovendien wondgenezend en schimmelwerend. De olie is antiseptisch, bloedstelpend en pijnstillend (voor psychische en lichamelijke pijnen). De Pelargonium graveolens kan als kamerplant worden gehouden en vanaf mei buiten worden gezet. De bladeren ruiken naar roos en citroen. Alle delen van de plant zijn viltig behaard, de bladeren grasgroen. Inheems in Zimbabwe, Mozambique, Transvaal en in de Kaapprovincie, groeit op vochtige plaatsen in de halfschaduw.

In hun inheemse habitat, op Kaap de Goede Hoop zijn het overblijvers. In de U.S. en Europa zijn het meestal jaarlingen.
Het is een groenblijvende struik van 80 – 120 cm hoog, vorstgevoelig. De plant draagt het hele jaar blad en bloeit van mei tot en met juli, met kleine roze bloemen. De bloemen zijn hermafrodiet (hebben mannelijke en vrouwelijke organen) en worden door insecten bestoven. De plant heeft graag goed gedraineerde lichte grond, zuur, neutraal of alkaline gronden, nat of droog. Hij groeit niet in de schaduw.
Vermeerdering door zaad, zaaien in de kas in de lente, minimum temperatuur 13°C. De zaailingen in potjes zetten en laten overwinteren in de kas. In de vroege zomer daarop volgend kunnen ze naar buiten. Ook vermeerdering door stekken in de vroege zomer.
Het aroma van de geranium is zoet en kruidig.
De verse bladeren zijn zeer aromatisch en kunnen gebruikt worden in dranken, puddingen, gelei en soms in gebak. In Engeland worden ze veel gebruikt in potpourri’s. In betere visrestaurants, waar tafels gedekt worden met vingerkommen is het een gebruik op het water een paar rozen- of citroengeranium blaadjes te laten drijven. Hij wordt als kruiderij gebruikt; van de verse bladeren zet men thee; de bloemen worden in salades gegeten; de bladeren hebben een rozengeur en worden gebruikt in deserts, jam, azijn.

De grote Engelse kruidenspecialist Nicholas Culpeper beveelt geranium aan tegen nierstenen en om bloed te stelpen, “waar of hoe het ook vloeit”!
Geranium wordt als een vrouwelijke olie beschouwd en wordt daarom gebruikt om het premenstrueel syndroom en menopauze klachten te behandelen.
De hele plant, aromatisch naar roos geurend, is relaxerend, antidepressief, antiseptisch, vermindert ontstekingen en controleert bloedingen, is adstringent, inwendig gebruikt voor pre-menstruele- en problemen van de menopauze, misselijkheid, tonsillitis, slechte bloedcirculatie. Uitwendig gebruikt in  de bestrijding van acne, aambeien, eczeem, kneuzingen, ringworm, en luizen. De bladeren kunnen vers het hele jaar door worden gebruikt. De e.o. van de plant wordt gebruikt in de voedingsmiddelen-, parfumindustrie, cosmetica en aromatherapie. Plaatselijk wordt de olie gebruikt tegen halskanker.

Geraniumolie bevat veel monoterpenen en monoterpenolen en is daarom huidvriendelijk en psychisch opwekkend. Ook geschikt voor de gevoelige kinderhuid. De olie is cardiac, antibacterieel en antiviraal, werkt op het zenuwstelsel, de spieren en het bindweefsel. Roosgeranium herstelt de hormonale balans in het lichaam. Een buikmassage, in de richting van de klok, werkt hierbij het beste. De olie bevordert de afscheiding van de neurotransmitters encefaline (opwekkend en pijnstillend) en endorfine (euforiserend op de psyche). Bij moeilijke besprekingen kan zij de interactie tussen mensen bevorderen en stresshormonen (catecholaminen: adrenaline, dopamine, noradrenaline) reguleren, zodat het zenuwgestel en de hartwerking weer in balans komen. De olie (2 dr. op een zakdoekje inhaleren), bevordert het loslaten van gevoelens, stress en spanningen.
Geranium absolute wordt dikwijls gebruikt om de dure roos olie te vervalsen.
Het geloof in de kracht van geraniums heeft geleid tot de gewoonte om geraniums rond huizen te planten en zo de boze geesten op een afstand te houden.

Werkzame bestanddelen:
Olie uit Algerije:
Het gaat hier om een voorbeeld van olie uit Algerije. De verscheidenheid van opbouw van chemische bestanddelen is enorm.
Monoterpenen: a-pineen 0.35%, a-calacoreen, a-curcumeen, a-muuroleen, myrceen, limoneen. Monoterpenolen: linalol 8%, menthol, geraniol 6.5%, citronellol 44.5%, terpineol, borneol. Sesquiterpenen/sesquiterpenolen: a-santaleen, a-bisaboleen, b-bourboneen, humuleen, elemeen, calameneen, caryophylleen, copaen, sabineen, d-cadineen, g-cadineen, isopulegol.Terpenische esters: citronellyl-formiaat 17.5%, geranyl-formiaat 2.2%, citronellyl-propionaat 2.2%, geranyl-proprionaat 0.6%, geranyl-butyraat 0.7%, geranyl-tiglaat 1.6%. Monoterpenonen: methylheptenon, menthon 2%, ethanol, eugenol, aceton, isomenthon 4.5%. Terpenische zuren: cis en trans-roos-oxyde 2.25 en 1%
 Olie van het blad:
Monoterpenen: 2-5%. a-pineen – b-pineen – l-limoneen –myrceen – ocimeen.
Sesquiterpenen: 4-8%. Guaiadene – a-copaen – d-cadineen – d-guaiazuleen – b-farneseen.
Sesquiterpenolen: 1-3%. Farnesol.
Alcoholen: 50-70%. Citronellol – geraniol – linalol – nerol – y-eudesmol – a-terpineol.
Esters: 15-30%. Citronellyl formaat – geranylformaat – geranylacetaat – citronellyl propionaat – citronellyl butyraat – citronellyl tiglaat – geranyl butyraat – geranyl propionaat.
Aldehyden: 1-8%. Geranial – citronellal – neral.
Ketonen: 5-10%. Isomenthon – menthon – piperiton.
Furanoiden: 1-2%. Furopelargone.
Bron: David Stewart. p. 543
Ter vergelijk: Olie van gecultiveerde planten/bloemen, Marokko, stoomdestillatie:
Monoterpenen: a en b phellandreen 1,34%. Sesquiterpenen: a-copaeen 0,4%, d en y cadineen 0,5%, a-bourboneen, beta-bourboneen, guaiazuleen. Aromatische alcoholen: al beta-phenelethyl-alcohol 0,8%. Monoterpenische alcoholen: linalol 1,2%, a-terpineol 0,25-2,2%, citronellol 33%, geraniol 25%, nerol 0,1%, menthol 1,2%. Sesquiterpenen alcoholen: 10-epi-y-eudesmol (Marokko).
Terpenische esters: citronellyl-formiaat 13%, geranyl-formiaat 1,9%, linalyl-formiaat, citronellyl-acetaat 0,9%, geranyl-acetaat, citronellyl-tiglaat, geranyl-tiglaat, phenylethyl-tiglaat 0,65%, citronellyl-propionaat 0,9% geranyl-propionaat 0,6%, citronellyl-butyraat 0,9%, geranyl-butyraat.
Zuren: 1,8-cineol 1,7%, cis-en trans-roos-oxide 0,2-1,2% 3n 0,3-0,4%, trans-linalol-oxide 0,4%, cis-linalol-oxide 0,15%. Aldehyden: neral, geranial 9,8%, citronellal 1,1%.
Alifiele en terpenische ketonen: methylheptenon 0,5%, menthon en (-)-isomenthon 7,5%, piperiton, 11-norbourbonanon.
Zwavelhoudende stoffen: dimehylsulfide. Stikstofhoudende stoffen: citronellyl-di-ethylamine.
Ter vergelijk: Olie uit Madagascar. Stoomdestillatie van de bladeren, stengels, bloemen.
a-pineen 0.3% – linalool 3.5% – cis-roos oxide 1% – trans-roos oxide 0.4% – menthon 0.5% – isomenthon 6.5% – a-terpineol 0.2% – citronellol 27% – neral 52% – geraniol 11.3% – geranial 0.7% – citronellyl format 9.3% – geranylformat 5% – beta-bourboneen 1.4% – beta-caryophylleen 2.1% – cirtronellyl propionaat 1%  – geranyl propionaat 1% – germacreen D 1.9% – geranyl isobutyraat 0.52% – citronellyl butyraat 0.6% – delta-cadineen 1% – geranyl butyraat 1.2% –  en andere.

Bestanddelen in de hele plant:
10-epi-gamma-eudesmol – 2-furfural – 2-hexanone – 2-methyl-3-buten-2-ol – 2-methylbutanol – 2-methylpropanal – 2-pentanone – 2-propanol – 3-hexen-1-ol – 3-methylbutanol – 3-methyl-cyclo-pentanone – a-bourboneen – a-calacoreen – a-muuroleen – a-santaleen – ar-curcumeen – b-bisaboleen – b-bourboneen – b-elemeen – calameneen – cis-3-hexenol – cis-rose-oxide – citronellylacetaat – citronellylformaat – copaen – decylaldehyde – delat-cadineen – dimethylsulfide – gamma-cadineen – gamma-muuroleen – geranylacetaat – geranyltiglaat – germacratriene – guaia-6,9-diene – hexylformaat – humuleen – isoamylalcohol – isomenthone – isoprene – isopulegol – junenol – L-citronellol – methylbutyraat – methylformaat – methylheptenon – neoisomenthol – P-cymeen – phenylethylalcohol – propylformaat – sabineen – selina-3,7(11)-diene – selina-4(14),7(11)-diene – tiglic acid – tolueen – acetaldehyde – aceton – alcohol – a-phellandreen – a-pineen – a-terpineol – b-phellandreen – b-pineen – borneol – butanal – butanol – caryophylleen – citral – citronellal – citronellol – acetic acid – esters – ethanol – eugenol – geranial – geraniol – caprilyc acid – limoneen – linalol – menthol – menthon – methanol – formic acid – myrceen – neral – pelargonic acid – propionic acid .
Bron Liber Herbarum II.

Specifieke werkzaamheid:
Aambeien – aangezichtspijn – acne, geïnfecteerde  – adstringent – analgetisch (tandpijn, gezichtspijnen) – anthelmintisch, ringworm – antibacterieel – anti-infectie – antidepressief  –  antikanker – antimycotisch – antiseptisch – asthenia –  baarmoederbloedingen – bactericide – bijnieren, stimulant – blauwe plekken –  bloedsuikergehalte verlagend – borsten, gezwollen – brandwonden – candida albicans – cellulitis –  cicatrissant – colitis, van nerveuze oorsprong – couperose – darmklachten – deodorant – dermatitis – desinfectant – diarree – diureticum – doorbloedings-problemen – echymoze, veroorzaakt door zweepslag –  eczeem – fungicide –  gordelroos – hartbeklemming – hemostatisch –  hormonen, balanceren van de secretie – huidverzorging, vette en oudere- – huidinfecties – impetigo, crusteuze pyodermie: etterige huidontsteking  – insecticide (vliegen, muggen, luizen)  – insuline, gebruik verminderen – jeugdpuistjes –  jeuk, veroorzaakt door aambeien –  keelpijn –  koortsuitslag –  krampwerend –  littekens – lever-, pancreas insufficiëntie –  leverstimulans –  lymfetonisch –  maagklachten – menopauze, klachten   –  nervositeit, onrust, angst –  oedeem – ontspannend – ontstekingsremmend –  onvruchtbaarheid – oorpijn – pijnstillend –  PMS –  reuma  –  rustgevend, zenuwgestel – schimmelwerend –  slijmvliesontstekingen – snijwonden –  spanningen, nerveuze – stimulerend, lever, bijnierschors, pancreas –  stress gerelateerde klachten  – styptisch – tonisch, algemeen, aders, nieren, lymfe –  tonsillitis – vermoeidheid – verzweringen –  winterhanden/-voeten – wondhelend   –   zenuwpijn – zweren.
De olie is antiseptisch en anti-depressief. Hij activeert de bijnierschors. Het is tevens een samentrekkend middel. Geranium heeft een stimulerend effect op het lymfestelsel. Het heeft een tonische werking op lever en nieren. Het is een goed antisepticum voor de mond. De olie is zeer effectief tegen Candida albicans en andere schimmels, met een antimycotisch effect, dat wil zeggen: is actief tegen gisten en schimmels zonder de bacteriële flora schade toe te brengen of te beïnvloeden.

Combinaties:
 Atlascederhout – basilicum – bergamot – citroen – engelwortel – grapefruit – jasmijn – jeneverbes – kruidnagel –  lavendel – lemongrass – limoen – mandarijn – neroli – patchouli – roos – rozemarijn – rozenhout – salie – sandelhout – verveine.

Inwendig:
bij: suikerziekte, maagzweren, kanker, algehele zwakte, diarree, darmklachten: 3 maal daags 2 druppels na de maaltijd. Innemen in plantaardige olie, honing of op een suikerklontje.
Geestelijk: sterk anti-depressief, opwekkend, een geschikt middel als er iets te elimineren valt. Vrouwelijke olie, pijnstillend, ook psychisch. Bij emotionele druk werkt de olie kalmerend, herstelt het emotionele evenwicht. Helpt ergernis, spanningen en stress te verminderen en op te lossen. De geur werkt voor sommige als een afrodisiacum. Ontspannend en opwekkend bij geestelijke uitputting en voor mensen met een zwakke constitutie. Is harmoniserend en bevordert de gelijkmoedigheid.

Toepassingen:
In bad, massage, kompres, inwendig, inhaleren, als spray, verdampen, plaatselijk toepassen bij zenuwpijnen.
*bij lichte brandwonden, gordelroos, couperose, jeugdpuistjes, littekens: 2 dr. geranium op een vochtig watje doen en 2 maal per dag deppen.
*bij littekens: meng 3-5 dr. geranium in een eetlepel tarwekiem olie en masseer hiermee het litteken. Doe dit minstens 1 maal per dag; het littekenweefsel wordt dan soepeler en daardoor minder zichtbaar.
*bij zonneallergie: meng 2 dr. geranium, 6 dr. salie en 6 dr. pepermunt met 50 ml. calendula olie. Meerdere malen per dag insmeren.
*bij premenstrueel syndroom: meng 5 dr. geranium, 3 dr. scharlei en 2 dr. roos met een theelepel honing of een beetje melk en voeg dit mengsel aan het badwater toe. 10 minuten baden.
*als ontspannend avondbad: meng 2 dr. geranium, 4 dr. lavendel en 5 dr. bergamot met een beetje melk of een lepeltje honing en voeg dit mengsel aan het badwater toe.
*als parfum: meng 10 dr. geranium, 10 dr. bergamot en 10 dr. patchouli met 10 ml. jojoba olie. Deze parfum heeft een bloemige zoete geur, is huidvriendelijk en blijft lang geuren.
*verdampen: 5 dr. geranium, 6 dr. ceder en 5 dr. citroen in de aromalamp brengen je terug bij jezelf als emoties wat teveel worden.
*verdampen: 10 dr. geranium in de aromalamp verdrijven nare geurtjes en helpen bij het loslaten van spanningen, ergernissen en stress. De olie verlaagt de ozon waarde in de kamer en geeft zo innerlijke rust en een vriendelijke stemming. Bij een depressieve stemming 8-10 dr. verdampen.
*PMS en menopauze: 30. ml basisolie en 7 druppels geranium, 3 dr. Neroli en 7 dr. Lavendel extra.
*Huidverzorging: 30 ml. basisolie mengen met 6 dr. Geranium, 3 dr. Roos, 6 dr. Bergamot.
*Harmoniseren, kalmeren, bloeddruk verlagen: 30 ml. basisolie met 7 dr. Geranium – 7 dr. Grapefruit en 3 dr. Ylang ylang (niet bij lage bloeddruk).
*Jeuk: 10 dr. Olijfolie mengen met 3 dr. Geranium
*Angst: 10 dr. Amandelolie mengen met 3 dr. Geranium en geef een ontspannende massage.
*Kleine verwondingen: 2 dr. Olijfolie mengen met 2 dr. Geranium.

Bron: David Stewart. The chemistry of essential oils made simple. P.543.
Wikipedia nl., de., eng.  Pelargonium graveolens.
USDA Plants profile: Pelargonium graveolens L’Hér. ex Ait.
Herbalpedia: Scented geraniums. Pelargonium spp.
The Pelargonium Page: The genus – Some history – The sections.
Pelargonium & Geraniums. pelargoniumandgeraniums.net
JEOR: Geranium and Pelargonium: the genera Geranium and Pelargonium.
Liber Herbarum II Erik Gotfredsen: Pelqargonium graveolens L’Héritage
Oliënbespreking: Startpagina. Michel Vanhove.
Kurt Schnaubelt, Ph. D. Advanced Aromatherapy. The science of essential oil therapy.
Julia Lawless: het complete handbook etherische oliën.
Rosengeranie: Pelargonium graveolens durch Gabriela Stark 2001-2007.
Hydrosols. Suzanne Catty: The next Aromatherapy.
Michael Kraus: Etherische oliën voor lichaam, ziel en geest.
Aromatherapie für Pflege- und Heilberufe. Das Kursbuch zur Aromapraxis. E. Zimmermann.
Plants for a future: Database Search Results: Pelargonium graveolens.
USDA GRIN Taxonomy for Plants: geaccepteerde Pelargonium namen.
Nature’s help. natureshelp.com
Foto: syringa-samen.de
naturedirect2u.com
commons.wikimedia.org
ele-middleman.at.webry.info
calfloranursery.com
answers.com
eethomp.com
courses.nres.uiuc.edu
odla.nu

---