Pinus pinaster soland
PINUS PINASTER SOLAND. in Ait. – ZEEDEN
Andere namen:
Pinus maritima Mill. –
Pinus maritima Lam. –
Pinus pinaster Aiton –
Pinus pinaster Soland. Allemaal zeedennen, maar het is nog niet duidelijk of het om één soort of om verschillende soorten gaat. Het probleem komt door de naamgeving van auteurs uit vroegere tijden. Hij lijkt erg veel op de Pinus halepensis en wordt hier dikwijls mee verwisseld. Verder heeft de boom veel gelijkenis met de Turkse den Pinus brutia en Pinus canariensis, op de Canarische eilanden, Teneriefe, Gomera, La Palma en Hierro in de Atlantische Oceaan.
Synoniemen: Pinus maritima Lamarck 1778 (non Miller 1786)
Pinus glomerata Salisbury 1796
Pinus laricio Savi 1798
Pinus escarena Risso 1826
Pinus hamiltonii Tenore 1845
Pinus sylvestris non L.
Pinus mesogeneensis Fieschi & Gaussen 1932 (Farjon 1998)
Familie: pinaceae – familie der naaldbomen. Gebruikt deel: blad/naald – schors – hars. Voor 1 kg terpentijnolie is 15 kg hars nodig. De ruwe harsolie moet gezuiverd worden want ze is viskeus, gelig en zuur. De geur van de gerectificeerde olie is fris en balsemiek. Een etherische olie wordt verkregen door de temperatuur van de gerectificeerde ruwe terpentijnolie te verlagen onder 180°C.
Inheems in Marokko, Italië Yugoslavië, Frankrijk, Portugal, Spanje. Geïmporteerd in Algerije en Malta. Groeit van zeeniveau tot 600 meter en tot 2000 meter in Marokko.
Genaturaliseerd in Zuid Engeland, Zuid Afrika en Australië.
Komt voor in het westelijk deel van het Middellandse Zeegebied, kan tot 35 meter hoog worden, met een stamomvang tot 1,5 meter en voelt zich goed langs de kust.
Veel species uit de genus Pinus kunnen worden gebruikt voor het winnen van terpentijnolie, evenals Abies- en Picea soorten.
In Frankrijk is de Pinus pinaster op grote schaal gecultiveerd. Het hout wordt gebruikt voor constructiematerialen, verpakking, in meubels en planken. Het is niet erg weerbestendig, dus niet geschikt voor buitengebruik. Ook gebruikt voor pulp.
De ruwe olie wordt verkregen door destillatie van de hars en dan aansluitend reiniging door rectificatie (herhaalde destillatie).
Dit is een twee naaldige den, met lange, groene naalden tot 20 cm. De kegels blijven jaren gesloten aan de boom zitten.
De kroon van de boom is piramidevormig. Oudere bomen hebben een kale, lange, bochtige stam met de takken bovenin gespreid aan de top. De takken zijn rozekleurig en onbehaard. De knoppen zijn helderbruin met franjes aan de schubben. De naalden groeien in paren en zijn 15-25 cm lang. De kegels zijn glanzend, bruin en puntig, 22 cm lang met schubben die een naar boven gerichte stekel. De zaden zijn gevleugeld, 1 cm lang en eetbaar, gekookt of rauw, met een resinachtige smaak. Ze zijn rijk aan vette olie. Van de naalden wordt een groene verf gemaakt.
In Nederland wordt hij ook aangeplant evenals in Frankrijk en Portugal, maar de boom is vorstgevoelig. Als de boom jong is heeft hij een bleekgrijze schors, later wordt die roodbruin, diep gegroefd met platen, die afschilferen. De boom levert goed timmerhout, pulp en een goede kwaliteit terpentijn. Geliefd in de bosbouw om zijn snelle groei (rotatie in het Atlantische gebied om de 40-50 jaar, in andere gebieden om de 80-120 jaar) en om zijn eigenschappen om erosie tegen te gaan, als windbreker en hij kan tegen droge perioden. Verder is hij belangrijk voor het tappen van resin voor de productie van terpentijn en rosin.
In Frankrijk wordt er ook een beetje olie geproduceerd uit de naalden en de schors.
De naalden en de schors van de zeeden bevatten een stof uit de pycnogenolgroep.
Onder de zeeden groeien geen planten omdat de stoffen uit naalden en schors het ontkiemen van zaden verhinderen. Voor zoogdieren heeft het pycnogenol de werking van een vitamine en is zeer versterkend voor de bloedvaten. Uit de schors wordt vitamine C2 geëxtraheerd, een bijna kleurloze stof die in het laboratorium gescheiden moet worden van de donkerrode looistof. Deze vitamine houdt samen met vitamine C het bloedvatenstelsel in goede conditie en heet vitamine C2.
De olie werkt antiseptisch en slijmoplossend op de longen, zij maakt de bronchiale afscheiding vloeibaar en helpt bij bronchitis en emfyseem. Werkt antiseptisch op de urinewegen bij blaas- en urinebuisontsteking. Uitwendig te gebruiken in massages bij zenuwpijnen, reuma, jicht, eczeem, huidziekten en schurft.
Werkzame bestanddelen:
Monoterpenen: a-pineen tot 65%, beta-pineen tot 26%, 3-careen, terpinoleen, myrceen, limoneen, a-terpineol. Sesquiterpenen: beta-caryophylleen, longifoleen, germacreen D, cadineen.
Monoterpenolen: borneol. Esters: bornylacetaat.
Onderzoek naar extracten van Pinus pinaster hout. Doel van het onderzoek is de toepassingsmogelijkheid van absorberende stoffen in de pulp. De gemiddelde petroleum oplossing van het hout was 2%, met grote verschillen betreffende de leeftijd van de boom, de groei en de positie van de hoogte. Hoofdbestanddelen waren levopimaric en palustric acid, verder abietic en neoabietic acids en kleine hoeveelhedendehydroabietic, isopimaric, pimaric en sandaracopimaric acids. De vette zuren bestonden uit oleic en linoleic acid met kleine hoeveelheden palmitic, palmitoleic, stearic, linolenic en andere zuren.
De gemiddelde hoeveelheid van ethanol oplosbaar materiaal in het in petroleum opgeloste kernhout was 2.8% en was het hoogste in langzaam gegroeide bomen die tevens de kleinste hoeveelheid van in petroleum oplosbare materialen bevatte. De hoofdbestanddelen van het fenolische kernhout waren pinocembrine, pinobanksine, pinosylvine monomethylether en kleine hoeveelheden pinosylvine, dihydrokaempferol en didhydroquercetine.
Bron: Commonwealth Scientific and Industrial Research Organization.
Onderzoek: Fatty and resin acids in Spanish Pinus pinaster Aiton. Onderzoek van 3 species, met van ieder 7 stuks van verschillende locaties: Atlantische kust, Middellandse Zeegebied kust en Middellandse Zeegebied laagvlakte. Extractie met petroleum ether 40-60°C. Gas chromatografische / mas spectrometische analyse. Hoofdbestanddelen: palmitic – oleic – linoleic vetzuren en de harszuren: pimaric – sandaracopimaric – levopimaric – isopimaric – abietic – dehydroabietic.
In deze species werden neoabietic en palustric acids niet gevonden. Er werden grote kwantitatieve verschillen gemeten tussen de species uit het gebied van de Atlantische Oceaan en die van de Middellandse Zee.
Bron Springerlink. Universiteit Madrid.
Specifieke werking:
Analgetisch – antireumatisch – antisepticum+++ – artritis – blaasontsteking – bloedsomloopbevorderend – bronchitis – cicatrissant – diuretisch – eczeem – emfyseem – expectorant – hemostatisch, bloedstelpend – hoest, kinkhoest – huidziekten, schurft – insectenbeten/-steken – insecticide, luizen, ringworm – ischias – jicht – microbedodend – ontsmetting+++, lokalen, crèches – parasiticide – reuma – rubefacience, roodmakend, branderig – scabiës – sinusitis – slijmvliesontsteking – snijwonden – spasmolytisch – spierpijn – stimulant – tonisch, algemeen versterkend – urinewegaandoeningen – vermifugum, wormdrijvend, wormdodend – zenuwpijnen.
Terpentijn is min of meer een cefale olie: bevordert concentratie, denken en werkt versterkend op de hersenen, waarschijnlijk door een grotere doorbloeding van het hersengebied.
Combinaties:
Cederhout, citroen, den, engelwortel, eucalyptus, jeneverbes, kruidnagel, lavendel, neroli, rozemarijn, sandelhout, tea tree.
Geestelijk:
Rustgevend en ontspannend voor drukke, gestreste mensen. Gaat overprikkeling van het zenuwstelsel tegen, geeft rust en versterkt.
Contra indicatie:
oppassen want een te grote dosis irriteert de nieren. Voldoende verdunnen en geen grote lichaamsgebieden inwrijven. Matig en niet te lang gebruiken. Verdampen en inhaleren mogelijk, maar niet bij acute ontstekingen aan de luchtwegen.
Gebruik onder deskundige leiding. Uitwendig gebruik geeft mogelijk allergische reacties. Niet voor kinderen.
Familie: pinaceae. Gebruikt deel: schors
Werkzame bestanddelen:
Diverse sesquiterpenen, b-caryophylleen en germacreen D en sesquiterpenolen, a-terpineol.
Werkzaamheid:
Blaasontsteking++, chronische – bronchitis++, chronische – ontstekingwerend op longen en nieren++ – reuma+ – spierpijn – wondhelend – zenuwpijn.
Van de schors wordt een extract gemaakt voor de behandeling van chronische vaatinsufficiëntie, met proanthocyanidine. Het extract heeft anti-inflammatoire eigenschappen en vermindert het klonteren van bloedplaatsje, waardoor het bloed vloeibaarder blijft. Het versterkt de wanden van de bloedvaten en gaat retinopathie (achteruitgang van de doorbloeding van het netvlies) tegen. Het extract heeft ook een antioxidante werking, gaat vrije radicale tegen, bevordert de productie van nitric oxide (neurotransmitter) en kan ook gebruikt worden bij erectie stoornissen.
Studies op kleine schaal geven o.a. aan: bloeddrukverlaging – bloedverdunnen – brengt LDL cholesterol omlaag – tegen buikpijn bij endometriosis – bij ADHD concentratie verhogend en rustgevend – in combinatie met vitamine C en E tegen migraine – in dierstudie en bij mensen: antidiabetisch, bloedsuikerspiegel verlagend – immuunsysteem stimulerend – tegen de ziekte van Alzheimer.
Het extract mag niet genomen worden bij auto-immuunziekten.
Bron: DrugDigest. Herbs & Supplements. Pinus pinaster.
Familie: pinaceae. Gebruikt deel: hars
Oorspronkelijk werd terpentijn uit de hars van de terpentijnboom gewonnen, die op droge gebieden in het middellandse zeegebied groeit. Die verspreiden een sterke harsgeur. Het zijn 2-6 meter hoge heesters, familie van de pruikenboom species. Door verwonding van de schors wordt de hars vrijgemaakt en opgevangen. De ruwe hars wordt gedestilleerd en levert dan de etherische olie en allerlei bijproducten, zoals colofonium (vioolhars). Ook wordt terpentijn veel gebruikt in de verfindustrie. Tegenwoordig is bijna alle terpentijn van dennen afkomstig, de familie Pinaceae. Ook andere bomen kunnen terpentijn leveren: dennen, larixen en ceders.
Werkzame bestanddelen: resin, Portugal, oogst wild, stoomdestillatie.
Monoterpenen: alfa en beta pinenen 72% en 27%, sporen: a-phellandreen.
a-terpineol, b-caryophylleen, b-phellandreen, campheen, limoneen 1.5%, longifoleen 2%, myrceen, terpinoleen.
Werkzaamheid:
Anticataraal+++ – antiseptisch+++ – asthenie+++ –
Luchtwegeninfecties++ – stimulans+++ – zuurstofinbrengend++++.
Bron: Michael Kraus Etherische oliën voor lichaam, ziel en geest.
Sorting Pinus names: Multilingual Multiscript Plant name Database.
USDA GRIN Taxonomy fot plants: Pinus pinaster Aiton 1789.
Wikipedia nl., eng., de. Pinus pinaster.
Plants for a future: edible, medicinal and useful plants for a healthier world. Pinus
pinaster Aiton.
Julia Lawless Encyclopedie van de etherische oliën.
Commonwealth Scientific and Industrial Research Organization. The extractives in Pinus
pinaster wood. By R.W.
Hemingway, W.E. Hillis, L.S. Lau.
Fatty and resin acids of Spanish Pinus pinaster Aiton. Universiteit Madrid. Springerlink. By
Carlos Arrabal and Manuel Cortijo.
DrugDigest. Herbs & Supplements Pinus pinaster. © Express Scripts 2007.
Technical guideline for genetic conservation and use. Centro de Investigaciones
Forestales by Ricardo Alla and Sonia Martin.
Michel Vanhove/Geert Devlieghere: Etherische oliën.
Terpentijn – Pinus pinaster home.scarlet.be/jantje
The Gyrmnosperm Database Pinus pinaster Aiton 1789 by M.P. Frankis febr. 1999.
Foto: fr.wikipedia.org
biolib.cz
bomengids.nl
gardensandplants.com
jardinalis.com
legambientearcipelagotoscano.it
cep-marbellacoin.org
members.home.nl
abae.pt
bivea.fr
arquivonatural.naturlink.pt
ingeba.euskalnet.net
Previous page: Usnea barbata
Next page: Pistacia lentiscus