Print This Page

Rosa centifolia

ROSA CENTIFOLIA L.                       –                            ROOS, PROVENCAALSE, CENTIFOLIA
Synoniem:
 Rosa gallica var. centifolia (L.) Regel.
Rosa provincialis – non J. Herrm.
Familie: rosaceae
Etherische olie of otto door stoom- of waterdestillatie uit de verse bloemblaadjes.
Concrète en absolue door oplosextractie. De etherische olie is een lichtgele vloeistof met een rijke bloemige geur. De absolute is een roodoranje of olijfkleurige vloeistof met een zoete, bloemige duurzame geur. In de parfumerie is de Bulgaarse olie superieur. Rosa centifolia en Rosa damascena zijn favoriet om hun opbrengst, die aanzienlijk groter is dan van de Rosa alba.
Goedkopere rozenolie wordt geëxtraheerd met alcohol uit de bloemen, is zoet, harder en kwalitatief veel minder dan de echte gestoomdestilleerde olie.

De centifolia rozen en hun hybriden zijn beroemd geworden door de Nederlandse schilders in de 17e eeuw. Ze hebben volle, grote bloemen, met talloze bloemblaadjes. Ze bloeien een maal,
zijn zeer geurrijk, vorstbestendig en vormen struiken van 150 tot 200 cm.
Ze bloeien van juni tot juli en het zaad vormt zich van augustus tot november. De bloemen zijn hermafrodiet en hebben beiden mannelijke en vrouwelijke organen. Ze worden bestoven door insecten. De plant is zelfbevruchtend en heeft graag lichte, leemachtige of zware kleigrond,  goed gedraineerd, alkaline, neutrale of zure, wat vochtige grond. Hij groeit in halfschaduw of volle zon.
De bloemen, het zaad en de vruchten zijn eetbaar, gebruikt om thee te maken. De vruchten kunnen rauw of gekookt gegeten worden. Ze zijn het beste na vorst en zijn dan droog en zoet. De bloemblaadjes kunnen gesuikerd worden. Het zaad bevat veel vitamine E en kan gemalen worden en als additief worden gebruikt, als supplement.

De Rosa centifolia wordt medicinaal gebruikt en in de aromatherapie. De wortel is adstringent, de bloemen laxatief. Zij kunnen in een siroop gebruikt worden ter bestrijding van constipatie bij kinderen. De vruchten bevatten veel vitaminen en mineralen:A, C, E, flavonoiden en andere bio-actieve bestanddelen. Ze kunnen gebruikt worden in de kankerbestrijding, of de groei van kankercellen tegengaan.
Hij groeit goed samen met knoflook, lupine, die hem beschermen tegen ziekten en insecten.
Vermeerdering door zaad, dat dikwijls 2 jaar nodig heeft om te ontkiemen. Na een koude weerperiode heeft het zaad een warme periode nodig om het embryo volwassen te laten worden en om de zaadmantel te verwijderen. Kunstmatig kan men dit versnellen door het zaad te laten schrikken.

De geboorteplaats van de roos schijnt het oude Perzië te zijn. Gecultiveerd heden ten dage in Marokko, India, Tunesië, Italië, Frankrijk, China en voormalig Joegoslavië. De absolue komt uit Frankrijk, China en Italië, de concrète, absolue en de etherische olie uit Marokko. De centifolia heeft meer dan 300 bestanddelen.
Er zijn meer dan 10.000 gecultiveerde rozen.
In de volksgeneeskunde speelde de roos tot aan de Middeleeuwen een belangrijke medicinale rol, tegen een breed scala van klachten en kwalen, waaronder menstruatie klachten, hoofdpijn, spijsverteringsproblemen, nerveuze spanningen, slechte doorbloeding, levercongestie, koorts, ooginfecties en huidklachten.
In Egyptische graftombes zijn resten gevonden van rozeblaadjes en op Knossos, Kreta, is op een 4000 jaar oud paleis de afbeelding van een roos gevonden.
De roos was waarschijnlijk het eerste plantenmateriaal dat Avicenna gebruikte in zijn alchemistische experimenten.
De Romeinen strooiden met rozenblaadjes op feesten, banketten en begrafenissen en droegen guirlandes van rozen om dronkenschap te voorkomen. De Perzische soldaten versierden hun schilden met rode rozen. In het christelijk geloof staat de roos voor goddelijke liefde en hij is ook het symbool van de Orde der Rozenkruisers. De Heilige Maagd Maria zou volgens de legende in een mystieke ervaring verschenen zijn aan de heilige Dominicus 1170-1221; hij zou de eerste rozenkrans hebben gekregen. In de Middeleeuwen werd de Rosa gallica, de apothekersroos gebruikt in zalven tegen longziekten en astma. Rond 1600 was de roos een populair culinair ingrediënt.
De vrucht van de roos is de rozenbottel, rijk aan vitamine C. Sommige rozen hebben stekels, niet allemaal. Een stekel is een uitgroeisel van de schors. Een doorn is een metamorfose van een blad of ander orgaan (wortel, vrucht, vruchtbeginsel, bijblad, enz.).

Werkzame bestanddelen:
18-22% citronellol, 63% fenyl ethanol, 10-15% geraniol en nerol, 8% stearopteen, 0.2% farnesol , eugenol, linalol, citral, a- en b-pineen, citral, eugenol, myrceen, en andere.

Werkzame bestanddelen in de hele plant:
In de bloemen, het blad en de etherische olie:
a-pineen – b-phenethyl-alcohol – b-pineen – citral – citronellol – cyanin – eo – eugenol – gallic-acid – geranic acid – geraniol – geraniol-aldehyde – L-linalol – malic acid – methionine-sulfoxide – myrceen – nerol – pectin – quercitrin – resin – saponinen – shisonin-A – stearoptenes – suiker – tanninen – tartaric acid –  was.
Bron Dr. Duke.

Specifieke werkzaamheid:
adstringent –   afrodisiacum   – antidepressant   –   antiseptisch –   antiviraal –   bactericide –   brandwonden  –   choleretisch   –   emmenagoog   –  hemostatisch -hepatisch –   jicht  –   kanker  –  laxerend –   leverproblemen  –   longziekten  –  oogbad – sederend (zenuwen)   -spasmolytisch   –   stomachisch –   tegen tuberculose   –    tonisch, hart, lever, maag, baarmoeder –  wondhelend.

Werkzaamheid absolute:
Marokko, oplosextractie. De geur is diep, zoet, rijk, sensueel, honingachtig. Parfumnoot: midden-basisnoot. Karakter van het absolute: harmonizerend, opwekkend en geeft een gevoel van welbehagen.
Afrodisiacum – analgetisch – antidepressief – antibacterieel – anit-inflammatoire –antiseptisch – antispasmodisch – antiviraal – astma –  bronchitis, acute, chronische – cholagoog – cicatrissant – depuratief – emmenagoog – emotioneel: melancholie, verdriet, droevenis, gebrek aan zelfrespect, apathie, jalouzie, gedragsproblemen, emotionele opwinding/.stress – frigiditeit – galblaas, ontstekingen – geelzucht – hartkloppingen – hepatisch – hoesten – hoge bloeddruk – hoofdpijn – hooikoorts –  impotentie, psychische – infecties – keelpijn – leucorroe – menstruatie, onregelmatig, pijnlijke, overvloedige – migraine – misselijkheid – onvruchtbaarheid – postnatale depressie – sedatief op het zenuwstelsel – slapeloosheid –  tonisch, hart, lever, maag, baarmoeder – spanningen/stress – tuberculose.
Hartchakra. Toepassingen: inhaleren, masseren in verdunning.

Contra indicatie: mogelijk irritant voor een gevoelige huid.

Combinatie:
Benzoë, bergamot, cassie, geranium, guaiachout, jasmijn, kamille, kruidnagel, lavendel, mandarijn, mimosa, oranjebloesem, palmarosa, patchouli, perubalsem, roomse kamille, salie, sandelhout, ylang ylang.

Geestelijk:
Kalmerend met een licht antidepressieve werking, goed bij shock, verlies en melancholie. Een vrouwelijke olie die helpt bij relatieproblemen en/of identiteitsproblemen. Zeer anti-depressief en zinnenprikkelend.

Contra indicatie:
Niet toxisch, niet irriterend, geen overgevoeligheid veroorzakend. Niet inwendig gebruiken bij zwangerschap. De vruchten zijn een beetje harig en kunnen irritatie veroorzaken aan de mond en spijsverteringsstelsel.

Bron: Wikipedia nl. Rozen – de. Rosen. – eng. Rose. – de. Rosa Alba – Rosa centifolia – Rosa
gallica – Rosa canina.
Plants for a future: edible, medicinal and usefula plants for a healthier world. Rosa
centifolia L.
Roses with ancient roots by Marianne C. Ophardt. Special to the Herald. Horticulturist
Washington State University.
Dr Duke’s Phytochemical and Ethnobotanical Database 2007.
Nursery & Popagatord Willows California Antique roses.
Lovings scents Aromatherapy – Factsheet.
Loving scents: Aromatherapy at its finest. (absolute)
Foto: en.wiikipedia.org
bakgrunder.com
wildcrafted.com.au
garten.cz
classicroses.co.uk
rosesloubert.com
botanik.biologie.uni-muenchen.de
caliban.mpiz-koeln.mpg.de


Previous page:
Next page: