Gielen Aroma

Aquilaria agallocha

AQUILARIA AGALLOCHA Roxb.   - ADELAARSHOUT / OUD / OOD / AGARHOUT / AGURU
Familie: Tymelaeceae.
Synoniem: Aquilaria malaccensis Lam.
Er wordt een olie geproduceerd van stukjes- en splinters hout. Het hout moet eerst langdurig worden geweekt in zout water. Daarna volgt een langzame destillatie onder lage druk. Ook de techniek van cohabitatie, d.w.z. het hergebruik van hydrolaat wordt hierbij toegepast. De kleur van de olie is zachtgeel tot bruin of amberkleurig. Heeft een rijke houtachtige geur, balsamiek, lijkend op sandelhout.
Chen Xiang, Complementary and Alternative Healing University geeft als synoniemen: A.sinensis en A. malaccensis Lamk. Ik weet niet of dit correct is.

Het acroniem A.A.R. staat voor de echte Aquilaria agallocha Roxb., ter onderscheid van de naam agarwood en de vele vervangingsmiddelen en vervalsingen die dergelijke dure precieuze stoffen met zich meebrengen. Reeds bij alle oude beschavingen was A.A.R. enorm duur, vanwege de beperkte beschikbaarheid. Geschiedkundig gezien was A.A.R. slechts voorbehouden aan koningen en zeer welgestelde. A.A.R. heeft verschillende toepassingsmogelijkheden: in medicijnen, als antibioticum. Komt voor in de vroegste Chinese medicijnboeken: verwijderd de slechte chi uit het lichaam, bevorderd bloed- en lymfecirculatie. Als geurstof: voor verbranding heeft de stof nauwelijks geur. Kan geïnhaleerd worden en ingenomen. Stukjes of chips worden verbrand. Om de kosten te drukken mengen met langzaam brandende wierook. De olie, stoomdestillatie van de plant wordt gebruikt in parfum en aromatherapie. Grotere stukken met resin zijn zeer kostbaar en worden gesneden. Deze stukken zijn exceptioneel duur. Verder gebruik als decoratie op doosjes, riemen, kleding, artikelen, muziekinstrumenten. Cadeaus voor koningen, diplomaten, de adel, welgestelde. A.A.R. is enorm antibiotisch en werd gebruikt bij het mummificeren in Egypte. In de bijbel, na de dood van Jezus, gaf de welgestelde discipel Nicodemus A.A.R. om het lichaam van Jezus te balsemen. Veel gebouwen in China en Korea zijn donkergroen geverfd naar de kleuren van A.A.R.

In het verleden was alleen A.A.R. bekend als agarwood. Door de beperkte beschikbaarheid begon men in Japan, India en het Midden Oosten andere geurige boomsoorten te gebruiken en te verkopen als agarwood. De beroemdste is Aquilaria malaccensis Lamk. (AML). Dit wordt als het beste substituut beschouwd. Het duurt jaren om een hoogwaardige kwaliteit Agarwood te verkrijgen. De vraag is hoger dan het aanbod. Vervalsingen kunnen voorkomen door: het injecteren van kleur en geur in hout; injecteren van kleur en geur in zinkend hout; er zijn meer dan 20 soorten hout die eveneens zinken; andere geurige houtsoorten verkopen als A.A.R.
De meest duidelijke karakteristiek van een vervalsing is dat het hout geur afgeeft voor het verbranden en tijdens het verbranden is de geur minder intensief als van de echte A.A.R.
A.A.R. heeft de volgende karakteristieken:
Het is een farmacologisch product, gevormd door een schimmelziekte veroorzaakt door verwondingen en gaten in de stam. De reactie van de boom is de vorming van olie en resin, donkere harsen, waardoor in combinatie met de schimmel bepaalde geurstoffen ontstaan. Het bestaat uit onregelmatige stroken donker hout, gevuld met oleoresin, die wordt gevonden in het binnenste van zeer oude bomen, van tientallen tot honderden jaren. De boom kan 1000 jaar oud worden en de ziekte doet er 500-700 jaar over om de hoogste concentratie oleoresin te vormen. A.A.R. wordt verhandeld in chips, splinters en blokken met afmetingen van 7-30 cm lang en 1.5 – 10 breed. De smaak is licht bitter, zurig en warm aromatisch. Het brand met heldere vlammen en geeft een prettige geur af. In tegenstelling tot andere geurige houtsoorten geeft A.A.R. geen geur af voor het branden. De geur wordt bepaald mede door het nivo en de kleur van het oleoresin. Het oleoresin heeft 5 kleuren: groen, donkergroen, goud (lichtgeel), geel en zwart. Groen is de hoogste graad, zwart de laagste. Alle kleuren hebben bij het branden een eigen geur.

Het meest belangrijke criterium om de gradatie van A.A.R. te beoordelen is het drijfvermogen. Chen-Xiang is de Chinese naam en Chen betekent: zinken. De dichtheid van A.A.R. bomen zonder oleoresin is ongeveer 0.4, echter, als het percentage oleoresin meer dan 25% is zal het in welke vorm dan ook (chips, poeder, of grotere stukken) in het water zinken.
Wetenschappers en kooplui in India en Indonesië hebben geprobeerd om A.A.R. te cultiveren, maar het resultaat is: te weinig oleoresin, zodat gebruik in medicijnen bijna niet mogelijk is. De conclusie is: niet cultiveerbaar.
JD Corporation in Seoel, Korea levert A.A.R producten: Kanam, level 1 en A.A.R.: Superior grade, Special grade, Level 1, Entry grade. De gradatie Level 1 en daarboven zinken in water. De Superior grade bevat 60% oleoresin. De medicinale waarde en geur bij verbranding van deze gradatie is superieur. Het gebruik van de A.A.R. wordt aangepast aan de gevonden vormen in de natuur: chips, grotere stukken, natuurlijke snijwerken, poeder, enz. 
Kanam in het Koreaans is de meest waardevolle A.A.R. Qie-Nan-Xiang in het Chinees en Kanankoh in het Japans. De Kanam is kleverig, terwijl de A.A.R. hard is en stevig. Deze kan opgerold worden tot een balletje en daarmee onderscheid de Kanam zich van de andere A.A.R. Ook levert de Jd Corporation zuivere agarwood wierook, met 70% A.A.R. en geurloos houtpoeder 30%.

Gebruikt deel: resin: door een schimmel geïnfecteerd hout (Phialophora parasitica). Het resin is een reactie op de schimmelparasiet. Destillatie. Amber kleurige vloeistof, bruingeel viskeus, met een rijke en krachtige zoet houtachtige, balsamieke aardgeur. Hij komt voor in Zuid- en Zuidoost Azië, van de heuvels van de Himalaya tot de regenwouden van Papoea Nieuw Guinee. Productie in India en in mindere mate in Cambodja, Laos, Vietnam en Indonesië. Zeldzame etherische olie, waar nog weinig onderzoek naar gedaan is. In het verre oosten wordt het hout therapeutisch sinds lange tijd gebruikt.

Het is een grote groene boom van 15-20 meter tot 40 meter hoog met een omvang van 1.5-2.5 meter. Hij groeit in natuurlijke wouden van een paar meter boven zeeniveau tot 1000 meter en hij groeit het beste op zo’n 500 meter hoogte. Zaailingen hebben veel water en schaduw nodig. Het zijn snelle groeiers en als ze vier jaar oud zijn beginnen ze bloemen en zaden te produceren. Het hout dat met de schimmels geïnfecteerd is, ontwikkelt grote en onregelmatige donkere stroken hout waar het geurige oleoresin in zit. Hoe donkerder de stroken agar des te hoger de kwaliteit. De bomen zijn over het algemeen 20 jaar tot 50 jaar. Bomen van 80 jaar oud hebben de grootste opbrengst agarhout, zo’n 6-9 kg. per boom. Agar is eigenlijk het pathalogische product van een schimmelziekte, dat ontstaat door wonden in de stam. Agar is moeilijk te lokaliseren omdat het zich diep in de stam bevindt.
Indicaties zijn: een slecht ontwikkelde kroon, bulten of deuken in de stam of kankergezwellen. Afhankelijk van de aanwezigheid van de resin zijn er vier gradaties:
1. echte agar 1; 2. batang, agar 2; 3. bhuta of phuta, agar 3;  4 dhum, agar 4. De eerste soort, echte agar, lijkt op zwarte steen, met een zeer intens resin en moeilijk te destilleren. Het wordt geproduceerd door een immuunreactie van de boom op de schimmelaanval. Het hout is zwaar en zinkt in water. Soort 1 wordt vooral geëxporteerd naar het Middenoosten, waar het wordt gebruikt als wierook. Bantang en bhuta zijn bruin met geel hout.
Ook deze twee soorten worden als wierook gebruikt. De vierde soort dhum, heeft de laagste graad en is meestal geel met stroken bruin of zwart en wordt hoofdzakelijk gebruikt voor de destillatie van olie.

De belangrijkste bomen die de resin produceren zijn de A. agollocha (in Zuid Azië, vooral in India), de A. malaccensis (in Maleisië en Indonesië), wereldwijd beschermd onder de (CITES) convention)(CITES= the convention on international trade in endangered species of wild fauna and flora, geaccepteerd door 169 landen) en de A. crassna (vooral in Indochina), (staat op de lijst van bedreigde soorten bij de Vietnamese regering). Zo’n 15 species produceren het zogenaamde agarwood. Andere zijn Aquilaria grandfolia, A. chinensis, enz.
De eerste soort agarhout is zo ongeveer het duurste ruwe materiaal ter wereld van een paar dollars tot 50.000 dollar per kilo.

Het hout wordt op verschillende manieren verhandeld, van stammen tot afgewerkte producten, zoals wierook, olie, parfum. Wordt ook synthetisch gemaakt, voor wierook en reuksticks, van een slechte kwaliteit. De echte agarwood chips doen 20-60 dollar de kilo. De olie 1000 tot 8000 dollar de kilo op de internationale markt. Agarhout wordt al duizenden jaren medicinaal gebruikt en ook nu nog in de Ayurveda, Tibetaanse en Oost Aziatische medicijnen. In India wordt attar gemaakt, de Minyak attar, een op water gebaseerde parfum die veel door moslims wordt gebruikt voor het parfumeren van de kanten gebedskleding. Agarwood wordt gebruikt in zeep, als wierook, olie, en bij belangrijke religieuze gebeurtenissen.
In Bangladesh is de agarwood industrie gevestigd in 100 zaken in Kulaura thana. Er is veel vraag internationaal naar olie. De vraag 120.000 tola (1 tola = 10 g) overstijgt het aanbod van 84.000 tola. De handel vindt niet zozeer plaats in Bangladesh, als wel in het Nabije Oosten. Momenteel is Singapore belangrijk als handelscentrum.

In de derde eeuw beschreef Wa Zhen van de oostelijke Wu dynastie agarhout reeds in de kroniek Nan zhou yi wu zhi waar het hout werd verzameld in de bergen. Dit was in het huidige Centrale Vietnam.
In 1580 veroverde Nguen Hoang de centrale provincies van Vietnam en bevorderde de handel met China en Japan. Het werd in drie soorten uitgevoerd: Calambac, Tram Huong (een hardere soort en minder zeldzaam) en Eaglewood proper. Een pond Calambac werd gekocht in Hoi An voor 15 taels en werd in Nagasaki verkocht voor 600 taels. In de Arabische landen wordt agar gebruikt als wierook, in Japan samen met sandelhout. De Japanse naam is Jinko, wat zinkend hout, maar ook geurend hout betekent. De Japanners onderscheiden zes soorten: Kyara met de kwaliteiten geel, zwart, groen en ijzer en verder Manaban, Sasora, Sumontara (van het eiland Sumatra) en Managa (van Malakka). De beste kwaliteit is duurder dan goud.
Er zijn een aantal projecten opgestart om duurzame teelt van de Aquilaria agallocha op te starten: o.a. de Universiteit van Minnesota, Papua Nieuw Guinea, en in Bhutan. Dit gaat in samenwerking met de Rainforest Project Foundation, de Europese Unie en de United Nations Food ans Agriculture Organization, met trainingprogramma’s voor boeren om gecultiveerd agarhout te produceren. In Vietnam is door wildkap de agar bijna uitgeroeid. Wildkap vindt plaats omdat de goede agarhoutsoorten niet aan de buitenkant van de boom zijn te localiseren, maar meestal binnenin zitten en ook nog vooral in oude bomen.
Er wordt geteeld met de species Aquilaria en Gyrinops, nauw verwant aan Aquilaria.

Werkzame bestanddelen in de etherische olie:
Voornaamste bestanddelen: Sesquiterpenen: derivaten: chromoon 20-33% (methoxyphenyl), phenylethylchromoon 15-23%, b-agarofuraan 0.1-0.9%, norketoagarofuraan 0.1-0.3%, a-agarofuraan, liriodenine, a-bulneseen 0.1%, a-guaieen 0.1%.
Sesquiterpenoolderivaten: agarospirol 0.1-4.7%, kosunol 1.7%, jinkohol 0.3-1%, agarol, agarolspirol, agarotetrol
Andere stoffen: benzylaceton, semicarbazon, oxikaneelzuren, oxoagarospirol 0.5%,

          Ter vergelijk: een G.C. van een olie uit India:
b-agarofuran 0.3% - nor-keto agarofuran 0.1% - agarospirol 0.03% - oxoagarospirol 1.6% - a-bulneseen 0.2% - dehydrojinkoh-eremol 0.03% - dihydrokaranone 1% - 1,5-epoxy-nor-ketoguaieen 0.1% - 1,10-epoxybulneseen 0.1% - 9,11-eremophiladien-8-one (neopetasane) 1.1% - guaia-1(10),11-dien-15-al 3.4% - guaia-1(10),11-dien-15-oic-acid 4.7% - guaia-1(10),11-dien-15-ol 0.6% - guaia-1(10),11-dien-15,2-olide 0.5% - guaia-1(10),11-dien-9-one 0.1% - a-guaieen 0.1% - 2-hydroxyguaia-1(10),11-dien-15-oic-acid 1.8% - 9-hydroxyselina-4,11-dien-14-oic acid 0.8% - jinkoh-eremol 0.4% - karanone 0.1% - kusunol 1.7% - 6-methoxy-2(-2-(4-methoxyphenyl)ethyl)chromoon 2.% - 2-(-2(4-methoxyphenyl)ethyl) chromone 21.2% - 2-(2-phenylethyl) chromone 16.1% - routundone 0.2% - selina-3,11-dien-14-al 0.7% - selina-3,11-dien-14-oic acid 0.9% - selina-3,11-dien-14-ol 1.2% - selina-3,11-dien-9-one 0.9% - selina-4,11-dien-14-al 0.8% - selina-4,11-dien-14-oic acid 0.6%.
Bron: Journal essent. Oil Res.,5, 283-289 (1993) M.Ishihara, T.Tsuneya, K.Uneyamma, Components of the volatile concentrate of agarwood.
Een G.C. van Ishihara et al. 1993 van Aquilaria malaccensis Lamk geeft een bijna identieke score met de bovengenoemde G.C. van A. agallocha.

Werkzaamheid:
Aambeien – aderversterkend - adstringent - afrodisiacum – anti-astmatisch – antimicrobisch – bloeddrukverlagend - carminatief - congestie van het lymfe systeem en vaatsysteem – cosmetisch gebruik -  diarree - digestief – dysentrie – frigiditeit - huidziekten – impotentie – levercirrose - malaria - nervinum - oedeem – pijnstillend -  reuma -  seksuele stoornissen – stimulerend - tonisch
Op kleren en huid als insecticide tegen vlooien en luizen. De schors is een bron van het schrijfmateriaal sachpat, dat immuun is tegen insectenaanvallen en gebruikt wordt voor religieuze geschriften. Tinctuur van de Aquilaria hebben een sterk antimicrobe effect tegen de Mycobacterium tubercul;osis en Shigella flexneri. Er is veel onderzoek gaande naar de werkzame stoffen van de boom. In Europa tegen kanker gebruikt, algemeen als insecticide, in India tegen tumoren in de buik, evenals in China.

Combinaties:
Oriëntaalse geuren, chypre, fougère, houtige aldehyde geuren, vetiver, sandelhout, geranium en andere citrusoliën.

Geestelijk:
Beschermend, gelukbrengend en voorspoed. Antidepressieve werking, aardend. Afrodisiacum: kan ingezet worden bij seksuele problemen, blokkades, frigiditeit.

Contra indicatie:
Niet veel van bekend. Gezien de ketonen niet gebruiken bij kinderen, zwangere, zogende. Wordt veel gebruikt in China en India.

Veiligheid: MSDS
Cas no. 94350-09-1. Vlampunt 170 graden C. Bruin-gele halfvaste stof met een diepe houtige, aardachtige geur, naar sandelhout.
Xi: irritant voor ogen, huid en ademhalingsapparaat.
Schadelijk bij ingestie; niet in het milieu afvloeien: grondwater, water, grond. Oogcontact: 15 minuten spoelen met overvloedig water, evenals de huid. Bij ingestie de mond spoelen en een arts waarschuwen. Verwerken met beschermende kleding.
Oplosbaar in alcohol, vette olie, niet in water.

Bronnen:  rainrtree.com/agallocha
                 Institute of natural medicine, Toyama Medical and Pharmaceutical University,
                 2630 Sugitani, Toyama 930-0194, Japan.
                 Journal of Traditional medicines, 20(3): 124-131. A survey on agarwood in Vietnam.
                 Department of Forestry, Shahjalal University of Science and Tchnology, Sylhet-3114, 
                 Bangladesh.
                 eng.wikipedia.org/wiki/Agarwood 
                 Raintree nutrition: Tropical plant database.
                 Introduction A.A.R. JD Corporation Ltd.1999
                 The rainforest project – TRP agarwood project history
                 The rainforest project: what is agarwood ?
Foto:  qsgb.org
          University of Minnisota 2x
          Bhutan plantage foto.
          images.google
          nigra.or.jp

André Gielen.  ©®Copyright en registratie notaris. Lith 2001- 2008.