Asarum europaeum
ASARUM EUROPAEUM L. - MANSOOR/HAZELWORTEL
Geaccepteerde namen:
Asarum europaeum L. subs. Europaeum
Asarum europaeum L. var. Europaeum
Asarum europaeum L. subs. caucasicum (Duch.) Soó
Synoniemen: Asarum ibericum Steven ex Woronow
Asarum europeum L. var. caucasicum Duch.
Asarum europeum L. var. intermedium C.A. Mey
Asarum europaeum L. subsp. italicum Kukkonen & Uotila
Familie: Aristolochiaceae (pijpbloemfamilie).
Stoomdestillatie van de geplette wortelstokken geeft een amberkleurige olie met een volle gemberachtige geur. Etherische olie in de bladeren tot 0.3%. In de wortel kan het gehalte etherische olie stijgen tot 4%. De Griekse naam Asarum betekent: onbehagen, walging. De naam europaeum heeft zijn oorsprong in het feit dat het de enige plant van zijn soort in Europa was. De naam hazelwortel kreeg de plant omdat hij dikwijls onder hazelnootstruiken te vinden was.
Het is een weinig opvallend plantje van ongeveer 35 cm, geurig, met een harige stengel en glanzende niervormige donkergroene bladeren. Hij heeft een kruipende wortelstok. De klokvormige bloem is bruin-paars of purperrood en van binnen crème wit. De bloem is slechts 1 cm groot en ze zitten een beetje verscholen tussen de bladeren.
De plant bloeit in mei-juni, overblijvend. Afkomstig uit Centraal- en Zuid-Europa en groeit veelvuldig in loofbossen en tussen struikgewas; soms aan wegkanten. In Nederland op kalkrijke zandgrond, in Limburg en het duin- en rivierendistrict. Het is een zeer waardevolle wintergroene bodembedekker voor schaduwrijke plaatsen. De plant houdt van een humusrijke, vochthoudende bodem en ze kunnen niet goed tegen een droge grond en volle zon. Vermeerdering kan door scheuren en delen van de wortelstok. Zaaien kan ook maar is veel moeilijker. Ze hebben dikwijls last van slakken. Het is een beschermde soort. Borderplant. Solitair, kalk- en zuurminnende plant, vorstgevoelig.
De Romeinen brachten het plantje de Alpen over. Vermelding van Mansoor o.a. in de “Capitulare de villis” van Karel de Grote en Lodewijk de Vrome en tevens in “Physica”van abdis Hildegard von Bingen. Ook in de kruidenboeken van Fuchs (Basel 1543), Matthiolus (Praag 1563). Reeds Dioscorides schreef de plant voor bij oedeem en heupziekten. Ook Galenus en Plinius schrijven over de werking van de plant. Speelt een belangrijke rol in de Middeleeuwen. Hieronymus Bock schrijft dat de plant helpt bij longziekten, waterzucht, geelzucht, zowel als bij lever- en miltziekten. Hij merkt ook op de dat de plant de vrucht van de vrouw kan doden.
Inheems in Noord-Amerika, vooral Kansas, Noord Carolina en Canada. De olie komt voornamelijk uit de USA.
De plant is eeuwenlang gebruikt in de volksgeneeskunde, tegen reumatische aandoeningen, braakmiddel, klachten van de luchtwegen, waterzucht, darm- en maagspasmen, bij amenorroe, verkoudheid en als zweetdrijvend middel. In vroegere tijden gebruikt als abortief. Ook werd hij gebruikt voor snuiftabak. De planten zijn licht giftig. (zie werkzame bestanddelen).
Veel gebruikt als smaakmiddel in suikerwerk en af en toe in de parfumerie.
Werkzame bestanddelen:
Er zijn 4 ct’s van bekend: 1. trans-iso-asaron 0.5 – 70%. 2. trans-isomethyleugenol 0.5 – 45%. 3. trans-isoelemicine 0.5 – 45%. 4. ct. eudesmol.
Bestanddelen:
a-asaron (C12 H16 O3), methyleugenol, eugenol, pineen, linalool, borneol, terpineol, geraniol, e.a. Giftigheid van de a-asaron LD50 (hond) 180mg/kg. Verder sesquiter-peenderivaten, phenolcarbonzuurverbindingenen flavonoïden.
Looistoffen, hars en zetmeel
Specifieke werkzaamheid:
carminatief - diuretisch - diaphoretisch - emmenagoog - expectorant - koortsonderdrukkend - ontstekingremmer - spasmolytisch -stimulerend, algemeen -stomachisch.
Combinaties:
bergamot, sassia, costus, den, eikenmos, mimosa, patschoeli, scharlei, en andere bloemen oliën.
Contra indicatie:
Wordt in de aromatherapie niet of nauwelijks gebruikt.
Niet gebruiken tijdens de zwangerschap, verder: niet toxisch, niet-irriterend, geen overgevoeligheid veroorzakend. Moet tot de giftige planten gerekend worden.
Toepassingen:
*bij indigestie
*bij menstruatiepijnen.
Bron: awl.ch/heilpflanzen/asarum_europaeum
Wikipedia de.
giftpflanzen.com
botanikus.de
biozac.de/biozac/capvil/Cvasarum
Royal Botanic Garden Edinburgh
Foto's: ak.rapina.ee
botany.wisc.edu
stauder.net
gardenmakers.com
©®Copyright en registratie notaris. André Gielen. Lith 2001 – mrt. 2007.
Previous page: Artemisia vulgaris
Next page: B