Gielen Aroma

Citrus hystrix

CITRUS HYSTRIX DC.                                      -                                         COMBAVA/PAPEDA
Synoniem:  Citrus torosa Blanco –
                   Citrus hystrix H. Perrier  -
                   Papeda hystrix Hassk.   
Familie: rutaceae. Gebruik: de olie, de blaadjes, vers en gedroogd, de vruchten, vooral de schil. De blaadjes zijn zeer aromatisch.
De teelt is vooral op Mauritius, Sri Lanka, de Filippijnen en Zuidoost Azië. Tegenwoordig ook in de USA en het Caribische gebied. Inheems waarschijnlijk in Maleisië.

De Djeroek poeroet, kafferlimoen of Papedaboom is een kleine boom, tot drie meter
met dubbele blaadjes, zeer opvallend, bovenaan glanzend en donkergroen en onderaan mat en lichtgroen, en de vrucht heeft een frisse citroensmaak. De jonge stengels zijn kantig en afgevlakt. In de bladoksels groeien stugge doornen. De bladeren zijn eivormig, afwisselend
geplaatst, fijngekarteld en 10-15 cm groot. Uit de witte bloesems ontwikkelen zich de
vruchten of papeda’s, die zijn zo’n 7 cm groot, groen tot groengeel. Ze lijken op
citroenen maar zijn pokdalig. Het vruchtvlees is ingedeeld in 10-12 partjes en smaakt
zuur en bitter. Ze hebben weinig sap en zijn niet interessant voor de drankenindustrie. Wel voor de parfumindustrie en in de keuken. In de keuken wordt hij hetzelfde gebruikt als de limoen. De bladeren, gestampt en gedroogd worden als kruiderij gebruikt, vooral in de Thaise en Maleisische keuken.
De schil wordt gebruikt  als smaakmaker. Wordt veel gebruikt in de Indonesische en de Thaise keuken evenals in de geneeskunde. Gebruikt deel: schil. Koude persing.
Gebruik in de keuken in soepen, sauzen, kerrie-, vis-, gevogeltegerechten, samen met kokosmelk, gember, laoswortel, knoflook, chilipepers, enz.
Het sap van de vrucht wordt gebruikt als smaakmaker, om dranken te bereiden, als
insecticide, als shampoo tegen roos, tegen bloedzuigers op de voeten.

Werkzame bestanddelen: de schil
Monoterpenen: beta-pineen 36-42%, a-pineen 2.4%, sabineen 23-26%, limoneen 24-
30%, y-terpineen 2,7%, campheen 0.2%, myrceen 1.4%, p-cymeen 0.1%,
terpinoleen 0.1%, trasn-sabineenhydraat 0.6%,
Sesquiterpenen: beta-caryophylleen 10%, copaen 0.6%, beta-cubebeen 0.5%, beta
Elemeen 0.2%, delta-cadineen 0.3%,
Terpenische alcoholen: linalol 3%, citronellol 2%, terpinen-4-ol 12%, a-terpineol 5%,
Terpenische esters: linalyl-acetaat, geranylacetaat 0.4%, geraniol 0.1%,
nerolidol 0.1%, elemol 0.3%. Aldehyden: octanal, citronellal 10%, citral 20% en
coumarines en furocoumarines. Cis-linalooloxide 2.4%, 1,8-cineol 1.3% -

Werkzaamheid:
Antiseptisch  -  asthenie  - bactericide (witte staph.)  - hormoon-like  -   insufficiëntie
van ovaria en testes - lever/galverdunner  -  levercongestie+++ -   neurotonicum   -  
zenuwtonisch.

Contra indicatie: 
Niet gebruiken tijdens de eerste drie maanden van de zwangerschap. Gebruik in bad en fotosensibiliserend, dor de aanwezigheid van psoraleen in het sap.

Gebruikt deel: blad
Werkzame bestanddelen:
Monoterpenen/monoterpenolen: sabineen 14%, y-terpineen 4%, limoneen 15%, terpinen-4-ol 15%, b-pineen 13.4%, a-terpineol 9.8%,linalol 4%, isopulegol 3%, citronellol 2%-8%.
Monoterpenals: citronellal 45-85%. Sporen limoneen en nerol.
Cis-linalooloxide 3.5%, trans-linalooloxide 3%.
Onderzoek heeft drie coumarinen aangetoond in de Citrus hystrix: bergamottine, oxypeucedanine en 5-[(6’,7’-dihydroxy-3’,7’-dimethyl-2-octenyl)oxy]psoraleen.

Werkzaamheid:
Angst+++ - antireumatisch+++ - artritis+++ - 
kalmerend+++ - ontstekingwerend+++ -opgewondenheid+++ -  reuma - slapeloosheid+++ -stress+++. 

Contra indicatie:
Niet gebruiken tijdens de eerste drie maanden van de zwangerschap, gebruik in bad en fotosensibiliserend.

Bron: Wikipedia de., eng., nl.
          Database on important Medicinal and Aromatic Plants. Citrus hystrix DC.
          uni-graz.at Kaffernlimette (Citrus hystrix DC.
          Composition of the volatile oil of Citrus Hystrix peel. tistr.or.th/pharma/
Foto: ics.trieste.it
         hodnik.com
         tradewindfruits.com
         nl.wikipedia.org
         rimbundahan.org

©®Copyright en registratie notaris. André Gielen. Lith 2001 – maart 2007.