Gielen Aroma

Copaifera officinalis

COPAIFERA OFFICINALIS (L.) Jacq.       -           COPAIVA/COPAICA/ BALSEM COPAIVA.
Familie: Fabaceae (Leguminosae).
Synoniem:  Copaifera paupera
                   Copaifera officinalis Adams
                   Copaifera officinalis (L.)
                   Copaifera reticulata Ducke.
Gebruikt deel: ruwe hars, resin, getapt van de boom en de schors. De etherische olie wordt verkregen door droge destillatie van de ruwe balsem, of door stoomdestillatie in Brazilië, Peru, tropisch Zuid Amerika, Venezuela, Colombia, Suriname, Guyana.
Etherische olie gehalte 40-90%, 2 kg hars voor een 1 kg essence. De kleur van de olie is kleurloos tot lichtgeel, of geelgroen, de geur is mild, warm, zoetig en enigszins peperachtig. Een goed fixatief in de parfumindustrie. De essentiële olie wordt gebruikt bij houtgeuren in de parfumindustrie en is een midden- tot topnoot.

Reeds bekend vanaf de laatste tientallen jaren van de vijftiende eeuw. Publicaties in 1534 in Die Neue Welt der Landschaften und Insulen van Michael Herr, een rapport, geschreven door Petrus Martyr voor Paus Leo X. De boom heet dan copei. In 1625 schrijft een Portugese monnik, Nanoel Tristaon, over de Cabueriba of Peru balsem boom en noemt de boom dan Cupayba. In 1648 beschreven door Piso en Marcgrav.
Nic. Jos. Jacquin een Weense botanist, die in de tijd van Linnaeus in West Indië reisde, gaf de boom naam in 1760 en 1765: Copaifera officinalis, bevestigd in 1762 door Linnaeus. Tot 1821 dacht men dat de Copaifera officinalis de enigste boom was die copaiba leverde. Desfontaines voegde hier echter in 1821 twee nieuwe species aan toe, Copaifera guianensis en C. langsdorffii, ter ere van de Russische consul generaal Mr. Langsdorff te Rio de Janeiro. Ook veranderde Desfontaines de naam in Copaifera jacquini ter ere van de ontdekker. Taxonomisch gezien de juiste naam, van de oudste naamgever. In 1826 publiceerde en beschreef Hayne (Arzney Gewaechse) 16 nieuwe species gelijkend op de Copaifera officinalis. Volgens Flueckiger zijn de commerciële copaiba species:
                Copaifera officinalis, L. in Guyana, Venezuela, Colombia en Trinidad.
                C. guianensis, Desf. In Amazone, Rio Negro, Cayenne en Suriname.
                C. coriacea in Bahia en Piauhy
                C. langsdorffii, Desf. In de continentale provincies van Brazilië.

Op het moment zijn er in de Kewensis Index 23 Amerikaanse en 5 Afrikaanse species Copaifera bekend.
In de handel zijn er twee soorten: de Para uit Brazilië, vloeistof, licht van kleur, aromatisch, bitter van smaak en de Maracaibo soort van de Antillen, viskeus, goudgeel, met een geur die op terpentijn lijkt.

De naam copaiba-balsem is eigenlijk foutief, want balsem moet cinnamic acid en benzoic acid bevatten, die niet aanwezig zijn in copaiba. Copaiba is een oleoresin, die bestaat uit volatiele olie, van 30 tot mogelijk 80%. Vermengingen en vervalsingen komen veel voor.

Copaiva is een grote slanke, altijdgroene tropische boom tot 10 meter die oorspronkelijk in het wild groeide in centraal Zuid-Amerika. De schors is aromatisch, de boom heeft veel geveerde bladeren en kleine gele bloemen. De boom wordt nu geteeld in Brazilië, Venezuela, Guyana, Suriname en Colombia. Veel species van de genus worden ijzerhout genoemd, met een hoog soortelijk gewicht. De ruwe balsem wordt verzameld door het boren van gaten in de boomstammen. De Indianen slaan een bamboebuis in de stam en tappen de hars zo af. De boom levert 15 kilo balsem, die 30-90% etherische olie bevat. De boom kan zelfs meer balsem leveren met een taptijd om de zes maanden, tot 40 liter per jaar. Tijdens het tappen is de olieachtige resin helder en kleurloos. Wanneer er zorgvuldig wordt getapt heeft de bron niets te lijden en kan er jaren getapt worden. De balsem verhard tot zeer harde kopal, met een hoog smeltpunt, zeer viskeus, lichtgeel tot licht bruin van kleur, dat technisch gebruikt wordt in lakken, vernis. Het product wordt dikwijls balsem of olie genoemd, maar het is eigenlijk een oleoresin.
Deze balsem lijkt op dieselolie en kan verbrand worden in dieselmotoren. Het is een van de meest overvloedige natuurlijk voorkomende parfumstoffen.

De ruwe balsem is een viskeuze, geelbruine of groengrijze vloeistof die verhard bij blootstelling aan de lucht, met een milde, houtachtige, enigszins pikante geur. De para balsems met een hoog oliegehalte van 80% worden hiervoor gebruikt. De olie is lichtgeel of groenachtig met een milde, zoete, balsemiek-peperige geur. Copaiva wordt in Europa al eeuwen lang gebruikt, sinds 1625 voor de behandeling van o.a.blaasontsteking, bronchitis, chronische diarree, aambeien en voor de bestrijding van schimmels. De Orde van de Jezuïeten brachten de Copaiba mee terug uit de Nieuwe Wereld naar Europa. In De US. opgenomen in de farmacopee van 1820 –1910.  Uit de ruwe olie wordt de etherische olie gedestilleerd. Wordt veel gebruikt in hoestdranken en plasmiddelen. Ook als geurstof in de cosmetische- en parfumindustrie. In de U.S. goedgekeurd als additief in de voedingsmiddelen- en drankindustrie, evenals in de parfum- en cosmetica-industrie.

Andere soorten met ongeveer dezelfde eigenschappen zijn:
     Copaifera langsdorfii in Brazilië.
     Copaifera gorskiana in Mozambique.
     Copaifera copallifera in Sierra leone.

                          Werkzame bestanddelen: stoomdestillatie, resin, Java, oogst wild.
Percentages aangegeven zijn plus-minus afhankelijk van de situatie. Voornamelijk allo-aromadendreen  -  a en b-cubebeen  -  a-multijugenol – a-en b-selineen  -  ar-curcumeen  -  b-bisabolol  -  b-caryophylleen 35%, a-copaen 5%, b-copaen  -  b-elemeen  -  a- en b-humuleen 5%, b-muuroleen  -  bergamoteen 18%, b-bisaboleen 1%, d-cadineen 3%, germacreen d 7%, methyleugenol 0.5%  -  calameneen  -  calameseen  -  carioazuleen  -  caryophylleen  -  cypereen  -  d-cadineen  -  d-elemeen  - g-cadineen  -  g-elemeen  -  g-humuleen  - resin en verschillende zuren, waaronder: enantio-agathic acid – hardwickic acid – illurinic acid – kaurenoic acid – kaurenic acid – kolavenol 1 – maracaibobalsem – methyl copalaat – paracopaicbic acid – polyalthic acid.
Meer dan 50% van de bestanddelen zijn sesquiterpenen en verder diterpenen en terpenische zuren.

Specifieke werkzaamheid:
Analgetisch, plaatselijk verzachtend  –  anthelmintisch - antibacterieel -   anti-ontsteking, wonden, jeuk, dermatitis, insectenbeten/steken, bulten – antiseptisch, bij interne en externe bacteriële infecties  -   antidiarree  -  antiviraal -  aambeien   -   adstringerend-  athleet voet - bacteriedodend  -  bronchitis  -  blaasontsteking -   cystitis -  dermatitis - diuretisch  -  eczeem -  expectorant  -  geslachtsziekten, syphilis, gonorroe  -  griep – hoesten  -  huidkanker - huidontstekingen   -  huidschimmels – ingewandinfecties  -  koude rillingen  - laxatief, mild -  longaandoeningen -  maagzweren en maagkanker - nagelschimmels/kalknagels - nervinum, bij stress gerelateerde toestanden -  ontstekingen urinewegen en luchtwegen  -  psoriasis - sinusitis - stimulerend, longen, lymfen en urinewegen – roos -  schimmelinfecties -  stress – verkoudheid   - wondhelend  -    zweren.
De olie bevat terpentijn, wordt ook gebruikt bij het restoreren van schilderijen om de kleuren weer op te halen.

Toepassingen:
inhaleren, verdampen, baden, zitbaden, massage, kompressen. De olie kan direct op pijnlijke gewrichten worden gemasseerd. Gebruikt bij huidkanker en maagkanker. Veel toegepast in hoestmiddelen en diuretica. . Uit dieren studies in Brazilië is gebleken dat caryophylleen analgetische, anti-schimmel en anti-ontstekings eigenschappen bezit, evenals in 1996 een gedocumenteerde studie als natuurlijke remedie tegen maagzweren. Onderzoek in Tokio 1994 isoleerde zes chemicaliën, clerodane diterpenen, in de copaiba oleoresin, met antitumor activiteiten bij muizen. Spaanse onderzoekers in 2002 onderzochten in vitro antitumor effecten. Zij vonden dat methylcopalaat in vitro activiteiten vertoonde tegen menselijke long carcinomen, darm carcinomen en melanomen. Braziliaanse onderzoekers rapporteerden in 2002 dat kaurenoic acid de groei van menselijke leukemie cellen met 95% verminderden en menselijke borst- en darmkanker cellen met 45% in vitro.

Combinaties:
ruwe balsem: amyris, cederhout, eikenmos, storax, tuberoos, houten en specerijen.
de etherische olie: cananga, citroen, den, eucalyptus, geranium, kamille, lavandin, lavendel, marjolein/marjoraan, jasmijn, roos, rozemarijn, vanille, viooltje, ylang ylang en andere bloemengeuren.

Inwendig:
bij urinewegaandoeningen en bronchiale klachten.

Contra indicatie:
betrekkelijk niet toxisch, niet irritant, veroorzaakt mogelijk overgevoeligheid. Grote doses veroorzaken misselijkheid en diarree. Uitkijken met een gevoelige huid. Kan huid en ogen irriteren en bij gevoelige huid: jeuk en uitslag. Bij congestie van meer dan 5 ml. misselijkheid, overgeven, koorts, uitslag. Langdurige ingestie moet worden vermeden omdat er dan hemolyse van de rode bloedcellen kan optreden, met als gevolg bloedarmoede of een licht vorm van geelzucht.

Geestelijk:
geeft troost, warmte en tevredenheid, goed voor door stress geplaagde mensen. Kalmerend, relaxerend, aardend.

Toepassingen:
*bij hoesten: 20 dr. copavia en 10 dr. lavendel mengen met 50 ml. basisolie, hiermee borst en rug meerdere malen inwrijven.
*bij bronchitis, vastzittende hoest: 25 dr. copavia mengen met 50 ml basisolie, hiermee borst en rug meerdere malen inwrijven.

Bron: Herbs from the rainforest of Peru. Rainforst remedies – 100 Healings of Belize by Arvigo,
          Rosita & Balick, Michael.
          Nutzpflanzen – Datenbank. Universiteit Marburg, de.
          Tropical Plant Database. Raintree nutrition. Copaiba.
          History of the Vegetable Drugs of the U.S.P. by John Uri Lloyd, 1911. Copaiba (Copaifera
          officinalis).
          Henriette’s Herbal Homepage. The Physiomedical Dispensatory. By William Cook, M.D.
          1869.
          Copaifera officinalis by John Uri Lloyd. Botanical description and historical notes.
          Material Safety Data Sheet: Copaiba balsam Brasil: Copaifera officinalis.
          libertynatural.com
          Dominica Botanic Gardens. Roseau, Commonwealth of Dominica, West Indies. Copaifera
          officinalis.
          The healing power of Rainforest Herbs by Leslie Taylor 2005.
          Journal Ethnofarmacol. 2007, feb. 109(3):486-492: Antinociceptive activity of Amazonian 
          Copaiba oils. Gomes N.M.
          Classification USDA plants: plants.usda.gov/java
Foto: tropailab.com
         pl.wikipedia.org
         raintree.com
         labo-hevea.com

©®Copyright en registratie notaris. André Gielen. Lith 2001 - 2007.